Overslaan en naar de inhoud gaan

Jongeren

Erbij zijn. Mee beleven. Netwerk zijn voor mekaar.

In gesprek met KAJ De MUG | 15 oktober 2018

Zijn de ochtenden en avonden alweer kouder? Kom, dan neem ik je mee naar de zomer, naar die legendarisch warme zomer van 2018. Ergens aan het staartje van de zomervakantie treinde en tramde ik naar Nieuwpoort. Dat ik er verwacht werd, was heerlijk. Initiatiefnemer van de Brusselse KAJ De MUG Pol Arnauts duwt me een mok koffie in de handen en troont me mee doorheen de leefruimte en grote tuin. Groepsvakantiehuis De Slikke ligt op domein Les Pommiers, op een boogscheut van het Sporta centrum, nagenoeg in de schaduw van het Imposante Albertmonument. Hier maken een dertigtal jonge Brusselaars hun topvakantie mee. Ze toverden De Slikke om tot een smeltpot van smaken, geuren, kleuren, verhalen, talen en overtuigingen. Ze smijten zichzelf en brengen hun hoop en roots mee. Roots uit Kameroen, Ivoorkust, Baskenland, Oezbekistan, Vietnam, Afghanistan, Irak, Eritrea en Somalië. En België natuurlijk. In vier – en meer – talen slaan ze de brug naar elkaar.

Vandaag vieren ze hier het offerfeest. In de keuken worden de lekkerste ingrediënten gewassen, fijn gesneden en voorbereid voor het feestmaal van vanavond. In een hoek van de leefruimte legt een jonge twintiger de laatste hand aan een levendig filmpje over de voorbije kampdagen. Het filmpje gaan vanavond live, en omdat ik er dan niet zal bijzijn, krijg ik een sneak preview.  Ik zie beelden van de kampeerders, onderweg in Nieuwpoort. Ik zie hoe ze voorbijgangers zover krijgen dat ze uitbundig roepen dat KAJ DE MUG geweldig is. Ik zie momenten van ontmoeting tussen jongeren en hun gastgezin, die de deuren van hun woning openden voor een goed gesprek en een plek om te logeren.  De videowizzard kijkt op, ik knik, lach breed en zeg dat dit filmpje me bijna meeneemt op tocht. Hij glimlacht trots en buigt zich weer naar zijn scherm. De laatste afwerking, ’t zit in de details.
 

keukenploeg KAJ De Mug

Ondertussen in de keuken: concentratie ter voorbereiding van het Offerfeest.


Een ogenblik later neemt Pol me mee de kampwei op. Het is tijd voor een interlevensbeschouwelijk spel. Fien Ingelbrecht van vzw Axcent bracht een bordspel mee, dat werd ontwikkeld door studenten orthopedagogie van de Odisee Hogeschool. In groepjes van een zestal mensen, werpen we om beurt een teerling, krijgen een kaartje en beantwoorden een vraag. Hoe wil jij begraven worden? Hmm, meteen straffe kost. En het werkt. We praten, we luisteren, we verwonderen ons. Heeft het leven een doel? Ja, vinden de jongeren. Je roeping vinden, je talenten leren kennen en die inzetten voor een betere wereld. Geloven we in leven na de dood? Wat betekent lijden voor jou? Waarrond draait het leven? ‘Om verbondenheid’, zeggen ze, ‘je verbonden voelen met andere mensen en de plek waar je leeft.’  Het stevige gesprekswerk, en toch – ‘Chill sfeertje’, zeggen ze bij de afronding. Tof.
 

Praten over levensbeschouwing

Praten over levensbeschouwing. "Het leven draait om verbondenheid'.

 

De openheid van die gasten raakt me diep. Net als de superdiversiteit die ik hier ontmoet. Hoe slaagt zo’n KAJ groep erin om die jonge mensen voor een week op deze prachtige plek bijeen te brengen, vraag ik me af. Het blijkt ‘m in de samenwerking te zitten. Met Minor- Ndako bijvoorbeeld, een huis voor minderjarigen die ondersteuning nodig hebben. Sofie begeleidt jongeren die zonder familie in België zijn en hier zelfstandig wonen. ‘Sommigen hebben we bij wijze van spreken naar ’t kamp moeten slepen’, zegt ze. Ze lacht en haar blik gaat over de wei, waar de vakantiegangers in kleine groepjes bijeen staan, op het gras liggen of volleybal spelen. ‘En nu komen zij hier in contact met jongeren die ze nog niet kenden. Daar zitten sterke mensen tussen. Hier trekken ze zich aan mekaar op.’

Sofie vertelt over de tweedaagse, waarvan ik al beeldfragmenten zag. ‘In gemixte groepjes trokken ze twee dagen intens met elkaar op. Ze werden ontvangen in een gezin, konden daar eten, ervaringen uitwisselen en blijven slapen. Dat gevoel van ergens welkom zijn, dat is voor vele jongeren hier echt iets heel speciaals.’

Nog meer mensen komen aan voor het feest, straks. De gastgezinnen zijn uitgenodigd, en ook sympathisanten van thuis - in Brussel- , komen af. Het groeten gebeurt uitgebreid, hartelijk, met ferme knuffels en schoudergeklop. 
 

mensentoren


Ergens op de weide vormt zich een groepje. Ze klimmen op elkaars rug, vormen een menselijk standbeeld. Ik denk aan kracht, steun, verbinding en vertrouwen. Pak één van die magische vier weg, en ze donderen met z’n allen op de grond.

 
 

Ik krijg de kans, en heb de eer een paar woorden te wisselen met hoofdleider Musaffo. Hij vertelt over de activiteiten in Brussel. Voetballen, kookateliers en ontmoetingsavonden met jongeren uit alle windstreken. Er wordt samengewerkt, onder meer met Fedasil. Een keer of twee per jaar trekken ze op weekend, en het kamp – jaarlijks – is de absolute topper. Waarom al die moeite doen, vraag ik hem. ‘Dat jongeren die hier aanbelanden in België een netwerk kunnen uitbouwen, dat is het allerbelangrijkste’, zegt Musaffo. ‘Je leert andere jongeren kennen en volwassenen die ook hun netwerken hebben. En het is in netwerken dat problemen opgelost geraken, dat jongeren advies kunnen krijgen over hun asielprocedure bijvoorbeeld, of over huisvesting, of werk, of juridische kwesties.’

Musaffo lacht. Wat drijft deze twintigjarige student boekhouden-verzekeringswezen, wil ik nog weten. ‘Erbij zijn. Mee organiseren. Mee spelen. Mee doen en mee-beleven. Elkaar leren kennen. Er kunnen zijn voor mekaar. Dat is gewoon heel leuk.’

nopic

In gesprek met

KAJ DE MUG is de ‘Multiculturele Urgentie Groep’ van Brussel: een KAJ-groep van en voor jonge vluchtelingen die in Brussel terecht kwamen. Ze organiseren activiteiten voor jonge vluchtelingen doorheen het jaar, gaan op weekend en eens per jaar op kamp. Pol Arnauts is begeleider, Musaffo Tillahoja is hoofdleider en Abdul Alamyar is penningmeester van de vereniging.  Het kamp kon tot stand komen in samenwerking met Minor-Ndako en A place to live. Minor- Ndako moedigde jongeren aan om het kamp mee te beleven. Twee begeleiders zijn mee op kamp. A place to live maakte dit kamp mee mogelijk door de inzet van hun expertise op vlak van de organisatie van groepsvakanties; de financies en administratie. Ook Hogeschool Odissee, Fedasil, en Axcent horen tot de kern van sympathisanten.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 15 oktober 2018 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Vermoeiend ja, maar moe? Dat komt later. Nu eerst de magie beleven.

In gesprek met Jason Vandenveegaete | 29 augustus 2018

‘Het is het enthousiasme, het zijn mijn vrienden, hier en nu, ook al ken ik ze nog maar net. Het is mijn nieuwsgierigheid die wakker is. Wie zijn al die mensen, wat vinden ze belangrijk? Het is de vriendschap, het zijn de activiteiten, … Het is de band die ontstaat, het is magisch… het is alles tegelijk.’ Jason geeft licht als hij vertelt over zijn ervaringen. We praten tussen de regendruppels door in de moestuin van Kinder- en jongerenwerking ‘t Leebeekje in Gent. Het is de voorlaatste dag van een internationale uitwisseling. Met vijftig jongeren zijn ze, uit Polen, Spanje en België. Wat maakt zo’n groepsuitwisseling zo bijzonder?

‘t Leebeekje is met deze internationale uitwisseling niet aan z’n proefstuk toe. Ze organiseren het nu al voor de zesde keer. Jason vindt het allemaal bijzonder. De dagen samen met andere jongeren zitten vol van nieuwe verhalen. Tegen een groepsuitwisseling kan je niet nee zeggen, vindt hij. Het is boeiend en diepgaand. Bijzonder, ja dat is het. Zeven dagen lang met een groep vrienden rond je heen, alles samen doen, veel nieuwe dingen beleven. Jason keek er maanden naar uit en nu is het bijna voorbij. Elke moment is kostbaar en zal nog intens beleefd worden.

"De magie laat zich niet organiseren. Die groeit en bloeit in bijzondere momenten van samenzijn." - Jason

Taal is geen barrière

Er is een heel activiteitenprogramma, allemaal goed georganiseerd. Interessant en leerrijk, maar die magie waar hij het over heeft? Die laat zich niet organiseren, die gloeit en groeit in de momenten naast het programma. In het onderweg zijn, lang op de bus zitten of samen lange nachten doorbrengen. Samen rondhangen, elkaar beter leren kennen. Er wordt gezongen, gelachen en uren gepraat. Allemaal zonder Spaans of Pools te kennen. ‘We leren elkaar onze taal en dat is mega grappig. Er is humor en er is veel respect. Dat creëert een band, en die is speciaal.’

Zingend het water in

Eerder deze week trokken de jongeren zingend per kano door de stad, heerlijke ambiance. Het roeiliedje bracht de vrolijke zangers in de war en ze kantelden het water in. Toen Jason het loodzware ding uit het water wilde halen, schoten z’n nieuwe Poolse en Spaanse vrienden hem te hulp. Op dat moment werd het helder, zegt Jason. ‘We zijn hier niet voor plezier alleen, we zijn vrienden geworden die elkaar helpen als het nodig is.’ Het is die band, dat is de basis voor vriendschap. Ik wil hen leren kennen en zij willen ook weten wie ik ben en waar ik woon.’ Het is wederzijds. ‘We zullen contact blijven houden’, zegt hij nog.

Je stad opnieuw zien door de ogen van je gasten

Wat Jason het meest blij maakt, is dat de buitenlandse gasten Gent tof vinden.  ‘Het Belfort of Gravensteen op zich vind ik niet zo interessant, maar als ik zie dat de gasten het wel boeiend en mooi vinden, dan word ik daar ook blij van.’ Met gasten van elders zie je je eigen stad door de ogen en de glimlach van iemand anders. Dat maakt blij en trots. Het gaat niet om plezier maken alleen. ‘Het gaat om banden smeden,  leren over anderen en leren over jezelf. De dagen vliegen voorbij, het is genieten van elk moment. Het zijn magische ervaringen.’ 

Jason in gesprek

"Het gaat om banden smeden. We werden vrienden. We houden contact." - Jason


Magie van momenten

Die magie komt tevoorschijn in de vrijheid van het moment. Ik zie er een glimp van als Jason vertelt over een nachtelijke belevenis in Finland. Hij heeft het over het meest memorabele ogenblik van de groepsuitwisseling in het land dat zijn hart veroverde. De natuur is er prachtig, de meren zijn gigantisch en alles is er rustgevend. Z’n ogen lichten op als hij vertelt en me meeneemt naar dat ogenblik. Een groot bos, midden in de nacht, overal sneeuw. Stilte en opwinding tegelijk. ‘We hadden afgesproken om 2 uur ’s nachts, om sneeuwballen te gooien. En jawel, iedereen present, midden in de nacht en niemand was moe. Zo’n zot idee, gewoon ter plekke bedacht en iedereen stond daar’. De magie is nog niet verdwenen. De herinnering is springlevend en zal nog lang gekoesterd worden.

Of hij nog een tip heeft voor wie twijfelt om deel te nemen aan een internationale uitwisseling? ‘Gewoon doen,’ zegt Jason overtuigd. ‘Taal is geen probleem. Ook al versta je elkaar niet, je leert elkaar toch kennen. Samen met andere jongeren dingen, dat is gewoonweg prachtig!’

Jason Vandenveegaete

In gesprek met

Jason Vandenveegaete rolde via de speelpleinwerking en de tienerwerking een animatorcursus in. Hij heeft er veel geleerd en is nu animator bij ’t Leebeekje in Nieuw Gent & Steenakker. Hij is enthousiast en geëngageerd vanuit z’n filosofie : 'Kinderen moeten niet naar mij luisteren, ik wil naar hun verhaal luisteren. Hoe kinderen denken en praten is mega boeiend, dat wil ik begrijpen.'  De werking van het ‘t Leebeekje heeft een grote plek in z’n hart en z’n leven. 'Ik voel me hier thuis, we zijn allemaal vrienden. Het is een hechte en open groep.'

Kinder- en Jongerenwerking ‘t Leebeekje richt zich naar de jeugd van zes tot vijftien jaar, in de wijk Nieuw Gent/Steenakker. De werking wil het vrijetijdsaanbod verhogen, in het bijzonder voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren uit deze buurt.

Via Jint ontving ’t Leebeekje een subsidie om internationale groepsuitwisselingen te organiseren. Zonder deze subsidie zou het niet mogelijk zijn dit avontuur waar te maken. Coördinator van 't Leebeekje Patrick Hoens geeft enkele tips voor andere organisaties: ‘Dien tijdig je project in. Het is belangrijk dat je je partnerorganisaties al  gezien hebt om te voelen of er een klik is.’

Dit verhaal werd gepubliceerd op 29 augustus 2018 in de categorie Jongeren.

Marianne Schapmans

Neergepend door

Marianne Schapmans is directeur van het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen. Ze houdt ervan om ook de concrete dagelijkse praktijk te leren kennen, en durft bij die gelegenheid nieuwsgierige vragen stellen om er dan een verhaal over te schrijven. ‘De verhalen zorgen ervoor dat we weten wat er groeit en bloeit in het netwerk Iedereen Verdient Vakantie’, zegt Marianne. Haar leuze: ‘De mooie verhalen daar doen we het voor, de moeilijke daar werken we samen aan.’

KrisKras reisbegeleiders springen op de kar van Connect Your Story

In gesprek met Karolien, Gunnar, Goedele, Dominique en Emma | 16 augustus 2018

Organisator van duurzame reizen voor jongeren KrisKras viert in 2019 haar 25-jarig bestaan. Coördinator Nele Decoodt – geïnspireerd door het verhalenwerk van Iedereen Verdient Vakantie – wil bij die gelegenheid minstens vijfentwintig inspirerende verhalen in de kijker zetten. Verhalen van jeugdige reizigers, van gidsen, reisbegeleiders, gastheren en lokale ondernemers en bewoners die in contact komen met de reizigersgroepen van KrisKras. Vrijwillige reisbegeleiders zullen vanaf deze zomer hun antennes openzetten voor ervaringen, getuigenissen en verhalen die het doorvertellen waard zijn. De eerste vijf jonge verhalenvinders kregen net voor de zomervakantie een opleiding. Hun verhalen worden gepubliceerd bij KrisKras, en op de internationale verhalenwebsite Connect Your Story.

Het project ‘Verhalenwevers’ bij Kriskras sluit aan op ‘Connect Your Story’, een initiatief van Iedereen Verdient Vakantie van Toerisme Vlaanderen, ISTO (de internationale sociaal toerisme organisatie), en UNWTO (de Wereld Toerisme Organisatie van de Verenigde Naties. Voormalig Secretaris Generaal van UNWTO Taleb Rifai is peter van Connect Your Story.

Waarom Connect Your Story?

Met dit internationale verhalenproject wil Iedereen Verdient Vakantie gesprekken stimuleren over de waarde van reizen in het leven van reizigers, gastheren en gemeenschappen. De website zal verhalen verzamelen over hoe toerisme op een positieve manier bijdraagt aan de wereld en hoe reizen mensen verbindt: met elkaar, met de plekken waar reizigers en lokale mensen elkaar ontmoeten en met onze de wereld.

Connect Your Story wordt gedragen door een community van ‘Story-Weavers’: een nu nog Vlaamse, maar binnenkort internationale gemeenschap van vrijwilligers. Zij beluisteren vertellers en delen verhalen over hoe reizen bijdraagt aan een waardig leven voor onze planeet, bewoners en reizigers. Connect Your Story zoekt, vindt en brengt vooral verhalen van ‘gewone’ mensen, wiens stem meestal niet in de media klinkt.

KrisKras weeft mee

Het verhaal van KrisKras is op zichzelf al bijzonder. Jonge vrijwilligers begeleiden reisgezelschappen van leeftijdsgenoten (18-30 jaar) op duurzame reizen. In kleine groepen ontdekken ze steden en streken in Europa en andere werelddelen. KrisKras reist met respect voor de lokale bevolking, de natuur, cultuur en lokale economie. Vanzelfsprekend gonzen deze reizen van verhalen die alternatieven tonen voor het dominante massatoerisme.

De kersverse verhalenwevers van KrisKras gaan vanaf deze zomer op zoek naar die alternatieve verhalen. Dominique, Gunnar, Goedele, Emma en Karolien kregen een opleiding van narratief deskundigen Chené Swart en Griet Bouwen. Ze ontdekten dat diep luisteren een transformerende ervaring kan zijn, en zochten voor zichzelf een passende manier om de verhalen die ze horen te brengen in tekst en/of beeld. Hun verhalen verschijnen op de websites van KrisKras en Connect Your Story.

Verhalen om naar uit te kijken

Dominique trekt vanaf deze zomer nog naar Zuid-Afrika en Noorwegen. Ze hoopt met verschillende verhalen rond duurzaamheid thuis te komen. Karolien begeleidt een groep in Portugal. Ze zoekt verhalen op rond verbondenheid en lokale getuigenissen rond duurzaam toerisme. Gunnar hoopt op een festival in Genua mensen te spreken van verschillende continenten en wil gesprekken voeren met enkele innovatieve toeristische ondernemers in Houffalize en Oostenrijk. Goedele kiest ervoor om collega’s reisbegeleiders op te zoeken en hun verhalen te beluisteren. Emma, tenslotte, knoopt weer contacten aan met een reisgezelschap van enkele jaren geleden om te leren hoe die reis hun leven heeft beïnvloed. Ze trekt deze zomer dwars door België en hoopt gesprekken met lokale mensen te kunnen voeren. Ze wil ook een verhaal maken over hoe canyoning met plogging (afval verzamelen terwijl je wandelt of hardloopt, n.v.d.r.) in de praktijk kan samengaan.

Belangrijk werk

De reisbegeleiders-verhalenwevers willen ontdekken en leren uit de ervaringen van mensen die ze ontmoeten tijdens hun reizen. Ze willen beluisteren wie die ander is, wat die beleeft, waarin die gelooft en hoe die naar de wereld kijkt. Met hun nieuwsgierige vragen helpen de verhalenwevers verhalen geboren worden en inweven in het leven van vertellers en van de gemeenschap waarin ze wonen, werken, reizigers ontvangen of op bezoek gaan.

Dat werk is belangrijk in onze wereld vandaag, omdat wijsheid en kennis van gewone mensen – gewoonlijk zonder status en zonder stem – amper gezien of gehoord wordt. Pas als hun verhalen klinken, kunnen ze worden meegenomen in besluiten: in gemeenschappen, organisaties en de samenleving. Hoe meer verhalen de KrisKras verhalenwevers ontdekken en documenteren, hoe rijker het verhaal van onze wereld en onze werkelijkheid wordt. En hoe rijker ons begrip van de werkelijkheid wordt, hoe meer we kunnen inspireren tot verandering.

KrisKrassers, veel succes gewenst!

In gesprek met

Karolien, Gunnar, Goedele, Dominique en Emma zijn vrijwillig reisbegeleider bij de duurzame reisorganisatie voor jongeren KrisKras. Vanaf deze zomer zullen zij verhalen verzamelen over reizen, gastvrijheid, duurzaam toerisme, duurzaam toeristisch ondernemerschap en de waarden (en uitdagingen) van toerisme voor de lokale economie en bevolking.

De verhalen worden gepubliceerd op de communicatiekanalen van KrisKras en Connect Your Story. Onze hoop: hoe meer de verhalen zich verspreiden, hoe meer het alternatieve verhaal van duurzaam toerisme mensen kan inspireren tot duurzaam reizen en duurzaam toeristisch ondernemen.

Vanaf het najaar biedt KrisKras, in samenwerking met Iedereen Verdient Vakantie, een volgende opleidingskans voor kandidaat-verhalenwevers.

Kriebelt het om vrijwillig mee te doen met Connect Your story? Laat van je horen, en we vertellen je graag meer.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 16 augustus 2018 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Ambitie: een pelgrimshuis aan de Camino met en voor jongeren

In gesprek met Musti Önlen | 6 juni 2018

Zevenentwintig en een rugzak vol levenservaring. Ik kijk in de ogen van Musti Önlen en ervaar dat hoop zich van mij meester maakt. Deze jongeman toont tot wat de generatie twintigers in staat kan zijn. Dat ze de wereld kunnen transformeren tot een betere plek. Musti’s ambitie reikt hoog: hij zal een pelgrimshuis stichten in het noorden van Spanje, met en voor jongeren in de bijzondere jeugdzorg. Want daar, in de hulpverlening aan kwetsbare jongeren ligt een stuk van zijn persoonlijke geschiedenis. Zeven jaar geleden verliet hij de bijzondere jeugdzorg en wandelde in 77 dagen 2050 kilometer van Parijs naar Santiago De Compostella. De reis transformeerde zijn leven. ‘En nu is het aan mij om iets terug te doen voor de bijzondere jeugdzorg’, zegt Musti.

Musti praat over zijn droomproject in termen als ‘wij gaan’ en ‘wij zullen’. Geen greintje twijfel onder zijn woorden. Dit zal waar worden, omdat het goed zal zijn. ‘Ik pitchte het idee bij gedeputeerde Frank Smeets en minister Vandeurzen.  Allebei waren ze vol lof. Ik voel steun van collega’s uit het jeugdwerk en de bijzondere jeugdzorg. Ik wil op audiëntie bij de paus, en daar zal de aartsbisschop me bij helpen. En ik kijk in de richting van Europese subsidies en fondsen in eigen land.’

Hij zal er honderd procent voor gaan. En zijn werk zal invloed hebben. Standvastigheid nestelde zich al. Geduld is onderweg. De volgende stap is het project uitschrijven, partners engageren en dan een plek in Spanje vinden. Deze zomer trekt de jonge pionier al een eerste keer op prospectie. Wie denkt via deskundigheid, netwerk, vrijwillige inzet of financiële steun bij te kunnen dragen aan het project, mag van zich laten horen.

Time-out voor Vlaamse jongeren

Over vijf jaar zal Musti in Spanje verblijven, zegt hij. De plek moet nog gevonden worden, en partnerschappen uitgebouwd. Maar het zal doorgaan. ‘Ik zie het als een huis met twintig verblijfsplaatsen voor pelgrims naar Compostella. Elke maand ontvangen we er tien jongeren die in een problematische opvoedingssituatie verkeren. Weet je, in de puberteit zien vele jonge mensen hun leven donker. De zelfmoordcijfers bij jongeren zijn enorm hoog, en voor jongeren in de bijzondere jeugdzorg is dat nog veel schrijnender.’ Het pelgrimshuis in Spanje, voor jongeren uit Vlaanderen, moet een soort time-out project worden, zegt Musti, om jongeren te helpen weer aansluiting te vinden bij het leven.

Ervaren dat het leven op jou wacht

Musti ziet het helemaal voor zich. De jongeren en hun begeleiders zullen eerst twee weken genieten van een vrijetijdsaanbod in groep. Ze zullen er kunnen tuinieren in een biotuintje, helpen op een miniboerderij en bij de uitbating van het pelgrimshuis. ‘En in de avonduren wil ik groepssessies organiseren met de jongeren en pelgrims’, zegt Musti.  

"Ik wil dat jongeren in de bijzondere jeugdzorg de ervaring opdoen dat er nog een heel leven voor hen ligt, dat er veel op hen wacht om te doen en te beleven."

De laatste twee weken van hun verblijf zullen ze 250 kilometer stappen en te voet in Santiago De Compostella aankomen. Musti: ‘Dan kunnen ze zich een deel voelen van de community van pelgrims. De mensen die de tocht maken, hebben allemaal een bijzonder verhaal, doen vaak de tocht voor iets of iemand in het bijzonder. Dat is enorm inspirerend. Dan ga je als jonge mens ervaren dat je nog niet klaar bent met je leven, dat er nog veel op je wacht om te doen en te beleven.’

De kracht van een missie die van binnenuit komt

Musti’s droom valt niet zomaar uit de lucht. Op twintigjarige leeftijd was hij zelf op weg naar Compostella. ‘Ik had een hoop shit meegemaakt in mijn leven. Als vijftienjarige kwam ik in de bijzondere jeugdzorg terecht. Toen ik twintig was verbleef ik een tijdje in het ziekenhuis. Daar  ontmoette ik iemand die me over haar pelgrimstocht vertelde, en dat sprak met enorm aan. Iets later zette ik zelf de stap, nogal impulsief en achteraf gezien te weinig voorbereid.’

Musti had geen wandelervaring, noch materiaal. Met een te zwaar beladen rugzak startte hij zijn tocht vanaf Parijs. De eerste weken waren hondsmoeilijk, niet in het minst omdat Musti zich niet bewust was dat er een officiële pelgrimsroute was. Hij wandelde een zelf uitgestippelde route door dorpen waar mensen niet gewend zijn pelgrims te ontvangen. ‘Ik klopte bij kloosters en burgemeesters aan. Kon soms in een stadhuis slapen. Maar pas nadat ik ervaren pelgrims had ontmoet en na een dag of tien op de echte route terecht kwam, ging het een stuk beter.’

Transformerende ontmoetingen

Als ik Musti vraag naar momenten die belangrijk waren op zijn tocht, vertelt hij over ontmoetingen die hem diep raakten.

Musti Önlen
Musti Önlen in Santiago de Compostella

In Limoges logeerde hij bij zusters. Voor de kathedraal zat een dakloze. ‘De man zat daar al tien jaar, zeiden de zusters. Ik was zelf ooit korte tijd dakloos, en dat raakte me. Ik ging bij hem zitten en deelde mijn voedsel met hem. De man vertelde dat hij vijftien jaar lang voor zijn zieke vrouw had gezorgd en na haar overlijden bankroet ging. Later sprak ik de zusters aan over mijn verwondering: hoe kwam het toch dat deze man elke dag in hun leven was zonder dat zij hem hielpen? Ze konden niet meer zien dat die man meer was dan een stuk van hun vertrouwde straatbeeld.’

In de regio Périgueux kreeg Musti het zwaar. Het regende dagenlang, en na een stortbui raakte hij doorweekt, onderkoeld en hongerig. Liften lukte niet, en toen hij in een dorp aankwam vroeg een meneer ‘Monsieur, ça va?’. Musti: ‘Ik kreeg hyperventilatie en werd wakker in een medische post. Een Belgisch koppel, vrijwilligers in een pelgrimsvoorziening, haalden mij daar op en legden me in de watten. Ik was ik bijna zover ermee te kappen. De verhalen van de man hebben mij toen door die diepe twijfel gehaald.’

De tocht doorheen Frankrijk was vaak eenzaam. ‘Ik wandelde meestal alleen. Als ik er nu op terugkijk: dat was ook nodig. Dat was goed zo.’ In Spanje veranderde er veel. Dan wordt de Camino een ware autostrade van pelgrims uit alle culturen. Musti ontmoette mensen uit Canada, Italië, Spanje, Argentinië, Australië en Brazillië. La Famillia del Camino worden ze genoemd. En zo voelde het ook: een familie van mensen, verbonden met elkaar en elk met een eigen verhaal en doel.

Rollercoaster naar transformatie

Zevenenzeventig dagen stappen: dat klinkt als bijzonder zwaar. Dat was het ook, bij momenten. ‘Ik heb vaak een rollercoaster van emoties ervaren’, zegt Musti.

"Het ene moment kon ik me euforisch voelen, het volgende tuimelde ik het diepe. Je komt het diepste van jezelf tegen. Je stapt alleen, in de natuur. Je begint kritisch te reflecteren over je leven, en dat gaat behoorlijk diep."

Als Musti vertelt, zie ik hoe de momenten van transformatie zich aaneenrijgen en waar de kiemen van zijn kracht wortelden. En dan vertelt hij me over het moment. ‘Ik had 60 dagen gestapt en lag in bed in een pelgrimshuis. Ineens begon ik te huilen, er was geen stoppen aan. Na een half uur daagde het besef: ik moet mijn ouders vergeven. Op dat moment kreeg ik vrede met mijn verleden. Er viel een zware last van mijn schouders, en er kwam ruimte voor mezelf en voor de toekomst.’

Toen Musti zijn Camino voltooide, was hij een nieuw mens. ‘Ik voelde me heel sterk. Getransformeerd tot een man die onderweg vrede vond. Vroeger durfde ik me niet tonen. Ik kon niemand aankijken. Ik had geen enkele band met de toekomst. Die tocht, nu zeven jaar geleden, heeft mij gevormd tot de man wie ik nu ben.’

Die man heeft nu een plan, ontstaan uit een transformerende reiservaring en hoop. Een hoop in het bijzonder voor jonge mensen die vandaag opgroeien in moeilijke omstandigheden. De hoop dat zij – net als Musti zelf - hun wereld kunnen openen en zichzelf kunnen vinden in wat ooit een Vlaams pelgrimshuis langs de Spaanse Camino zal worden.

Musti Önlen

In gesprek met

Musti Önlen (27) woont in Hasselt en werkt als educatief medewerker bij het Internationaal Comité. Vanuit een moeilijke thuissituatie kwam hij in de bijzondere jeugdzorg terecht. Toen hij twintig was, liep hij in 77 dagen de Camino van Parijs naar Santiago de Compostella. Het bracht hem tot op het punt waarop hij zijn ouders kon vergeven – en dat maakte ruimte vrij om aan zijn toekomst te denken.

Na zijn voettocht naar Santiago de Compostella kon hij beroep doen op hulp van het OCMW en doorliep hij een perfect opleidingstraject tot maatschappelijk werker. Hij deed stage in Peru en vond snel werk. ‘Aan jongeren die nu studeren zou ik willen zeggen: reis! reis! reis! Leg verbindingen met andere mensen en snuif culturen op. Op een ander ontdek je dat het ook hier anders kan.’ Musti is nu als werkstudent bezig aan een masteropleiding sociaal beleid.

Musti is geëngageerd vrijwilliger voor de daklozen in Hasselt, de Palestijnse ambassade in Brussel, het Raadgevend Comité Jeugdhulp en het Intersectoraal Regionaal Overleg Jeugdhulp, waar hij het cliëntperspectief inbrengt vanuit etnisch-culturele minderheden. ‘Vrijwilligerswerk maakt mijn netwerk groot. Ik zou het alle jonge mensen willen aanbevelen: steek je kop buiten, doe iets voor een ander!’

Dit verhaal werd gepubliceerd op 6 juni 2018 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Jeugdvoorziening & vakantie: inspirerende praktijk

In gesprek met Joeri Noels, Rens Hellinx & Joris bij Pieter Simenon | 30 mei 2018

Wanneer het schoolvakantie is, dan mag het écht vakantie zijn. Vakantie, als een tijd om meer te doen van wat je leuk vindt. Een tijd om eens iets nieuw te ontdekken. Een tijd om via ervaringen inzicht te krijgen in wat je plezant vindt, wat je goed kunt en waar je in je leven méér van wil. ‘Voor onze jongens betekent dat vooral actief bezig zijn’, zegt Joeri Noels, die samen met collega Rens instaat voor de vrijetijdswerking bij jongerenwerking Pieter Simenon in Lommel. Op een dinsdagnamiddag in de paasvakantie stap ik bij Rens, Joeri en twee jongeren in het busje. We gaan naar de cinema in Genk, en nemen voor en na de tijd voor een babbel.

Joeri en Rens zitten vooraan in de bus. Tim en Joris (*) beklimmen de achterbank en ik zoek een plekje in het midden van het busje. ‘Iedereen gordel aan?’, roept Joeri. Hij vertrekt, en trapt iets later keihard op de rem. De jongens kennen de truc. Ik was verwittigd, maar schrik toch en lach om de speelse confrontatie. Even verderop kruisen we een groep stilstaande fietsers die de weg half innemen. Joeri rijdt langzaam voorbij. Rens draait z’n raampje open, en groet de mensen hartelijk.  Joeri kijkt via de achteruitkijkspiegel naar mij en duidt: ‘Change the world by example, not by opinion.’ Geen gepreek. Gewoon aan de jongens laten zien hoe respectvol samenleven er aan toe gaat. Dat onbekende mensen vriendelijk groeten iets heel normaal is. In de hoop en het vertrouwen dat ze ’t overnemen.

Cinema aan halve prijs

Onze bestemming is Ready Player One, de recentste Spielberg film. Dankzij de dinsdagkortingen van Euroscoop kunnen we de film meepikken voor quasi halve prijs.  De instelling reserveert per jongere jaarlijks 275 euro voor vakantie en vrijetijd. Begeleiders Joeri en Rens maken er een sport van om met dat budget zoveel te kunnen beleven. Ze speuren naar kortingen in het aanbod en doen beroep op vrijetijds- en vakantieparticipatie.

Positieve keuzes ondersteunen

In de schoolvakanties is er elke dag een activiteit. Meestal iets in beweging, want in een actief en vermoeid lichaam stromen de gedachten vrijer. De jongens bepalen mee het programma, en iedereen schrijft vrijwillig in. Doen ze mee, is het goed. Doen ze wat anders, is dat ook goed.

"De kortingen via Iedereen Verdient Vakantie zijn voor onze jongeren onmisbaar. Zonder dat betaalbare aanbod zou er veel onmogelijk blijven." - Joeri Noels

Maar vakantie is meer dan invullen van die extra vrijetijd. Het betekent ook ruimte maken voor dingen die de jongens belangrijk vinden, en hun positieve keuzes ondersteunen. Eén van de gasten kiest ervoor om extra in te zetten op voetbaltrainingen. Hij is er gek op, heeft talent en – eerlijk is eerlijk – gaat liever niet in groep met andere jongens van de instelling op stap. Hij voelt zich dan bekeken en beoordeeld. Een andere jongere ging deze paasvakantie met zijn moeder naar zee. Joeri regelde een betaalbaar verblijf via Vakantieparticipatie.

Spelen en humor werkt ’t best

‘De kortingen via Iedereen Verdient Vakantie zijn voor onze jongeren onmisbaar’, zegt Joeri. Zonder dat betaalbare aanbod zou er veel onmogelijk blijven. Zoals een keer naar Walibi gaan bijvoorbeeld. Rens: ‘en dan maken we er een spel van om zoveel mogelijk te genieten van de dag en tegelijk zo weinig mogelijk extra’s uit te geven.’ Hij lacht. ‘Zo maken we er bijvoorbeeld een wedstrijd van om NIET gefotografeerd te worden in de attracties. We pakken een lunchpakket mee en trotseren dapper verleidingen zoals frietjes. Als dat lukt, belonen we onszelf op een stevige kebab.’

In de groep, gelijkwaardig kameraadschappelijk

Mij valt op hoe Rens en Joeri open spreken in aanwezigheid van de jongens. Ze staan naast hen, niet achter of boven hen. Het gaat om geloven in de ander, en oprechte verbinding willen creëren met elkaar. En ook: leiden door te volgen: niet alles voorknabbelen of oplossen in plaats van de jongens, maar luisteren naar hun dromen en hen dan aanmoedigen om echt naar kansen te zoeken.

Zaadjes planten

‘Iedereen moet een doel hebben in het leven’, zegt Joeri. ‘Wij proberen te ontdekken wat de jongens willen, en leggen dan de verbinding met mogelijkheden. Willen ze sporten, dan helpen we hen de link leggen met een sportclub. Willen ze op kamp, dan zoeken we naar het aanbod van kampen. Zonder het aanbod van Iedereen Verdient Vakantie zou dat financieel niet lukken.’ Ze planten zaadjes, zegt Joeri nog, in de hoop en het volste vertrouwen dat er eentje uitkomt.

Wilskracht is alles

Voor Joris lijkt het wel te werken. Hij is nu acht weken bij Pieter Simenon is de paasvakantie is zijn eerste vakantieperiode in de voorziening. Hij slaat geen enkele georganiseerde activiteit over.

"Het is beter om bezig te zijn. ‘’Alles is beter dan godganse dagen op m’n kamer zitten en games spelen die ik al duizend keer heb gedaan. Als je actief bent, dan heb je ’s avonds het gevoel dat je tenminste iets beleefd hebt." - Joris (17)

Joris heeft dromen, vertelt hij. Een eigen sloperij beginnen. ‘Als ik dan later in een eigen huis woon, en ik kom buiten, dan voel ik mij omringd door mijn eigen paradijs van oud roestig metaal.’ Zijn ogen schitteren. Hij kijkt me een beetje aarzelend aan. ‘Voelen dat ge leeft, dat is het belangrijkste. Ge moet niet zoveel hebben om gelukkig te zijn. Wel wilskracht. Wilskracht is alles.’

* de namen van de jongens zijn aangepast om hun privacy te respecteren.

In gesprek met

Joeri Noels en Rens Hellinx verzorgen de STUT-werking van jongerenwerking Pieter Simenon. Ze bieden de jongens trainingen in sociale vaardigheden, maken met hen plannen en ondersteunen hen in de realisatie van dromen op vlak van studeren, werk, sport, vrije tijd en vakantie. In de schoolvakanties ondersteunen ze de jongens hun eigen vakantieplannen vorm te geven en bieden ze een aanvullend vrijetijds- en vakantieaanbod.

Actief bezig zijn is één peiler. Eigen keuzes kunnen maken is de tweede. Niemand wordt in een programma gedwongen dat de begeleiders bedenken. De begeleider stimuleren de jongeren om zelf hun kaders te bedenken en vorm te geven.

Joris (een pseudoniem) is 17. Hij gaat naar een technische school in de omgeving van Lommel. Hij verblijft sinds een achttal weken in de voorziening van Pieter Simenon.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 30 mei 2018 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

WAQT: tijd pakken om de muizenissen uit je kop te wandelen

In gesprek met Bart en Tim, verblijven bij jongerenwerking Pieter Simenon | 5 mei 2018

‘Als ge bezig zijt, dan wordt uw hoofd leeg hé.’ Tim (17) glimlacht aarzelend. Hij vertelt over zijn WAQT avontuur met begeleider Rens. Tim verblijft in het begeleidingstehuis van Jongerenwerking Pieter Simenon. Als het hen even allemaal teveel wordt, kunnen de jongeren een begeleider van het STUT-team uitnodigen voor een tweedaagse ontsnapping. Dan trekken ze samen eropuit, slapen op een ander en ontdekken een stukje van Vlaanderen. Tim vertelt over zijn tweedaagse in Voeren. Bart, een andere jongen van een jaar of zeventien, trok met Rens naar zee. Met weinig woorden, maar blinkende ogen vertellen ze hun Waqt-verhaal.

Waqt is een Arabisch woord en betekent ‘tijd’, zegt jongerenwerker Joeri Noels. Joeri: ‘Het idee is simpel: Als jij ongedwongen tijd maakt voor mij, maak ik ongedwongen tijd voor jou.  De jongere doet het voorstel. Samen bedenken we een plan. Dat kan een wandeling van een paar uur zijn, een namiddag samen op een bank zitten of een tweedaagse uitstap worden.’ Tim en Bart (*) kozen, los van elkaar, voor een tweedaagse.

Bart: mijn eigen goesting doen

Bart ging naar Oostduinkerke. Hij wilde graag de zee voelen en zwemmen. Samen met begeleider Rens ging hij zwemmen in Sunparcs, slapen in de jeugdherberg en een lange wandeling maken in de duinen. Een hele vreemde wandeling, trouwens. Bart: ‘Rens liet mij de weg kiezen, maar deed altijd precies het omgekeerde van wat ik voorstelde. Uren hebben we gelopen, tot ik mijn voeten niet meer voelde. En Rens deed zijn goesting zonder met die van mij rekening te houden. Waar ik links zei, ging Rens rechts. Keer op keer. De wandeling leek eindeloos. Keimoe werd ik daarvan.’

"Na die vreemde wandeling voelde ik veel scherper wat mijn gedrag thuis voor mijn moeder betekent." - Bart

Eigenlijk deed Rens wat Bart thuis altijd doet, verklaart de jongeman: zijn goesting doen zonder na te denken over wat dat voor z’n moeder betekent. Die wandeling, en de dwarse aanpak van de begeleider duwde de jongen met z’n neus op de kwestie. Bart: ‘Ik weet wel dat ik het moeilijk maak voor mijn moeder, maar tijdens en na het wandelen voelde ik veel scherper wat dat voor haar moet betekenen.’ Hij kwam thuis met zere voeten en een lege kop. Nadien praatte hij met z’n moeder over wat had meegemaakt. ‘Toen kon zij ook zeggen dat het haar pijn doet, en probeerde ik naar haar te luisteren’, zegt Bart.

Tim: praten is gemakkelijker als je wandelt

Tim trok met Rens naar de Voerstreek. ‘Het liep niet zo goed met mij, en dan mogen we vragen om twee dagen met een begeleider iets te gaan doen.’ Tim en begeleider Rens verbleven in jeugdherberg De Veurs. ’s Avonds gingen ze uit eten op een hele bijzondere plek: een man ontvangt er zijn gasten op een gezellige zolder en kookt een heerlijke maaltijd voor hen. Overdag was het duo actief bezig.

"Praten is een pak gemakkelijker als ik wandel" - Tim

Tim: We zijn heel lang gaan wandelen. Dat doet mij tot rust komen. Praten is een pak gemakkelijker als ik wandel.’ Joeri luistert naar wat Tim vertelt en zegt: ‘Als je lijf in beweging is, dan kom je in een andere stemming. Als je heel moe wordt, dan valt er een muur weg. Dan komt vanzelf naar boven waar het op dat moment echt om draait.’ Tim: ‘Ja, dat werkt zo wel. Na die twee dagen ging het weer een tijd wat beter met mij. Ik was een stuk rustiger. Opgelucht.’

* de namen van de jongens zijn aangepast om hun privacy te respecteren.

nopic

In gesprek met

Bart en Tim zijn schuilnamen voor twee jongeren van 17 jaar. Bart zit in een technische richting in het middelbaar. Tim gaat even niet naar school, en wil binnenkort deeltijds werken en leren.

Beide jongens verblijven tijdelijk in het begeleidingshuis van jongerenwerking Pieter Simenon in Lommel. Joeri Noels en Rens Hellinx vormen er het STUT-team. Ze zijn vertrouwenspersoon voor de jongeren, leren hen sociale vaardigheden en gaan met hen de weg naar het ontdekken van hun kracht en interesses. Het STUT-team organiseert een vrijetijds- en vakantieprogramma waarop jongeren in residentiele en ambulante begeleiding kunnen inschrijven.

Pieter Simenon reserveert voor elke jongere een jaarlijks budget voor vrijetijd en vakantie. Jongeren beslissen mee over het programma en kiezen zelf welke activiteiten ze bijwonen. De kortingen via het netwerk Iedereen Verdient Vakantie maken meerdaagse uitstappen zoals WAQT financieel haalbaar.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 5 mei 2018 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Maatschappelijk kwetsbare jongeren worden geëngageerde vakantiemakers

In gesprek met Straffe Koffie te gast bij Akindo | 29 maart 2017

Ontwikkelen door je sterkten nog sterker te maken? Goeie zet. Want dan groei je van goed naar beresterk. Dan maak je in de samenleving het verschil waar je – als mens of als organisatie – toe opgeroepen wordt. De sterkten van Vakantiemaker Akindo liggen in hun bijzondere benadering van vrijwilligerswerk. Het is tijd om die wortels verder te verdiepen, vindt coördinator Kristien Van Camp. Tijd om hun vrijwilligersploeg te versterken met jongeren die vanuit eigen ervaring de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare kinderen aanvoelen. Met jongeren die zelf al woelige waters doorzwommen. Maar hoe doe je dat dan goed, zorgzaam en met succes? Rond die vraag kwamen onlangs een vijftiental jongeren, jongerenwerkers en vakantiemakers bijeen voor een ‘Straffe koffie.’ Ze vertelden elkaar hun verhalen, zochten naar gezamenlijke inzichten en haalden enkele essenties boven water.

Meewerken aan een heerlijke vakantietijd voor maatschappelijk kwetsbare kinderen. Duizenden mensen in Vlaanderen doen het. Het begint als engagement, en dan gaat het aan je trekken. Je komt er niet meer van los. Omdat het resoneert met een diep menselijk verlangen.

Wat is dat verlangen? Wat raakt ons zo in die ervaring van samen met kinderen op kamp zijn?

OERKRACHT - ‘Ik ervaar het als een oerkracht’, zegt Chloë, hoofdleidster bij Open Kamp Kempen. ‘Ik voel dan in mij een oermoeder ontwaken. Een instinct, om de groep te verbinden, iedereen te beschermen. In het begin voelt het als een engagement voor de kinderen, maar dat verandert. Het wordt een ‘wij’, wij samen, want er is geen verschil. Dat is de magie van de groep. Dat gevoel groeit vanzelf. Het wordt deel van wie je bent.’

OASE - ‘Na mijn eerste kamp had ik een ander hoofd. Zo’n kamp voelt als een oase’, zegt Jerry. Jerry is 21 en kende tot vorig jaar nooit een vakantie- of kampervaring. In 2016 draaide hij mee als keukenpiet bij Akindo. Hij verwoordt zijn eerste kampervaring zo: ‘Het is een oase waarin je iets kan doen voor anderen, en daardoor ook iets voor jezelf doet. Als alle oases van overal elkaar zouden raken, als die zouden samenkomen, dan hebben we een paradijs.’

DOEL - Diversiteitsmedewerker bij Akindo Annelies beluisterde jonge vrijwilligers en concludeert: ‘Je aandacht richten op anderen doet keiveel deugd. Je maakt je hoofd leeg en je kunt een tijdje stoppen met denken aan je eigen moeilijkheden. Het geeft een doel, richting. Je hoort erbij, je kunt je talenten gebruiken. En vooral: je ervaart dat je vertrouwen krijgt van anderen. Dat zijn hele sterke signalen, die je leven veranderen.’

MEEVOELEN - En dan is er de herkenning, de erkenning die verbinding diepgang geeft. Joyce woont in een voorziening. Ze was al keukenpiet bij Akindo en is vastbesloten om animator te worden. Want: ‘Ik begrijp hoe kinderen die in een moeilijk milieu opgroeien zich voelen. Ik heb het zelf gevoeld. Ik denk dat ik daardoor wel weet hoe ik zorgzaam kan omgaan met hen.’

KWETSBAARHEID – Eigenlijk hebben we allemaal behoefte aan hulp van anderen, vinden de deelnemers aan de Straffe Koffie. Er is niet zoiets als ‘gevers’ en ‘ontvangers’. Je helpt elkaar. In het ‘samen groep zijn’ schuilt een helende kracht voor iedereen: kwetsbaar kind, aarzelende jonge animator, doorwinterde vrijwilliger.

ZINGEVING – ‘Weet je: eigenlijk draait het er allemaal gewoon om kinderen een heerlijke vakantie te bieden’, zegt Joyce. ‘Als je deel uit mag maken van de ploeg die dat waarmaakt, als je inspraak krijgt en ziet dat je bijdrage een verschil maakt voor de kinderen, dan blijf je vanzelf aan de gang. Dat is de allerbelangrijkste motivatie om het goed te blijven doen.’

 

Geen rocket-science dus. Het waarom van het engagement van vrijwillige vakantiemakers, begeleiders, animatoren is amper meetbaar, niet ‘vast te pakken’. Wel voelbaar, meestal intuïtief, zonder dat we er de juiste woorden voor te pakken krijgen. We krijgen er een beeld van via verhalen, verteld in een sfeer die open, respectvol en nieuwsgierig is. Het is een deel van het antwoord op de vraag die Akindo zich stelt: ja, we kunnen maatschappelijk kwetsbare jongeren zorgzaam introduceren in vrijwilligerswerk: door hen ervaringen te bieden in een warm kader waarin acceptatie, ondersteuning en nieuwsgierigheid de boventoon voeren.

 

Groepsfoto straffe koffie
Professionals, vrijwilligers en jongeren leggen ervaringen en wijsheid samen tot nieuwe inzichten.

 

En verder? Wat kan Akindo (of jij, geëngageerde vakantiemaker) nog meer ‘doen’?

VEILIGHEID – ‘In de uitwisseling van verhalen kwam naar voor dat je veilig voelen als nieuwe vrijwilliger heel belangrijk is’, zegt Hanne, vrijetijdsbemiddelaar in Balen. ‘Jonge mensen willen anderen om zich heen waarbij ze zich veilig voelen. Met mensen die ze vertrouwen, waarbij ze terecht kunnen als er iets lastig is.’ Dat kan een opvoeder uit de instelling zijn die mee op kamp komt, zoals Rob voor Jerry en Joyce deed bij Akindo. Of dat kan een mentor zijn, zoals ze bij Open Kampen doen: een vertrouwensfiguur die aankomende animatoren steunt en tijd geeft.

MENS-ZIJN – Een ander aspect van veiligheid is de ervaring van acceptatie. Mogen zijn wie je bent, zonder oordeel. Altijd op een fijne manier met elkaar omgaan: het is simpel, en tegelijk voor de deelnemers aan de straffe koffie ‘de nagel op de kop.’

KANSEN – Het komt er niet op aan om grote plannen op te zetten om kwetsbare jongeren aan te trekken voor vrijwilligerswerk, denkt Joyce. ‘Organisaties moeten ons niet aanzetten, maar wel mogelijkheden geven. Als we zelf kunnen kiezen en ervaring kunnen opdoen, voelen we wel aan in welke richting we willen evolueren.’

BELANGRIJK ZIJN – Wie voelt dat hij of zij een verschil maakt, verdiept zijn motivatie. Anderen die je zeggen dat ze je erbij willen hebben, verrijken de grond waarop je engagement groeit. ‘Anderen die mij helpen om stappen te zetten en me aanmoedigen, geven mij kracht. Dan voel ik dat het belangrijk is dat ik er ben’, zegt de jonge Mireille, vrijwilliger bij Akindo.

GROEIEN – ‘Bij Akindo leerde ik anders kijken naar wie ik ben en wat ik kan’, zegt Mireille nog. ‘In plaats van zeggen: dat kan ik niet, probeer ik nu te zeggen dit is nog nieuw voor mij.’ De motivatie van anderen is trouwens aanstekelijk. ‘Dat geeft mij kracht om stappen te zetten.’ Die natuurlijke manier van groeien vinden we ook terug bij Open Kampen. Chloë: ‘Door het jaar komen we met de (kandidaat) monitoren ook samen. We doen geldinzamelingen, steken spelletjes ineen. En op kamp doe je twee jaar stage van je 16 tot 18. Je krijgt aandacht van anderen, je interesse ontluikt, en langzaamaan ontwikkel je tot volwaardig moni.’

 

Hmm… Belangrijk zijn, mogen groeien, kansen krijgen, je veilig voelen en gewoon mens-zijn: nog meer ‘softe waarden’?

‘Het zogenaamde ‘zwakke’ wordt het nieuwe sterke’, concludeert Gil Géron van Koning Kevin. De zachte waarden zijn aan hun retour bezig. ‘Mensen worden gelukkig als ze van betekenis kunnen zijn voor een ander.’

Dus: zullen we ervoor kiezen om menswaardigheid en waardig omgaan met elkaar centraal stellen? Klinkt juist, maar het is niet iets dat je als organisatie zomaar kan gaan ‘doen’. Het gaat erom een sfeer te ontwikkelen en waarin wat-werkt op een organische manier mogelijk kan worden. En dat terwijl we als georganiseerde vakantiemakers (moeten) denken in beleidsplannen, strategische keuzes en plannen van aanpak. Annelies van Akindo: ‘Ja, we zitten vaak in structuren van organiseren te denken, daar worden we ook toe genoodzaakt. Maar eigenlijk komt het erop neer dat we met z’n allen naar ons hart durven luisteren.’

 

Straffe Koffie te gast bij Akindo

In gesprek met

Straffe Koffie, Sterke Stories is een rondetafelgesprek met vakantiegangers, vakantiemakers en sociale organisaties. Een Straffe Koffie draait altijd rond een vraag omtrent het mogelijk maken van vakantie. De organisatie ervan wordt ondersteund door Vakantieparticipatie.

Akindo vroeg zich af hoe maatschappelijk kwetsbare jongeren tot vrijwilligerswerk aan te moedigen en hoe ze zich als organisatie daarop best organiseren.  Ze nodigden collega’s en ervaringsdeskundigen uit. Jongeren, vrijwilligers en medewerkers van Akindo, Arktos, Open Kampen, BAAL, De Kruierie en Koning Kevin dachten mee.

Zelf een Straffe Koffie organiseren? Neem contact met het team van Vakantieparticipatie, en de bal kan beginnen rollen.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 29 maart 2017 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Stem uit verenigde naties: over toerisme, jongeren en vrede

In gesprek met Márcio Favilla Lucca de Paula, UNWTO | 19 januari 2017

2017 werd door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het ‘Internationale Jaar van Duurzaam Toerisme voor Ontwikkeling’. Op 18 januari is dit bijzondere jaar feestelijk geopend in Madrid, de thuisbasis van UNWTO, de Wereld Toerisme Organisatie van de Verenigde Naties. Tijdens de wereldconferentie Sociaal Toerisme (een organisatie van ISTO) in oktober 2016 ontmoetten we directeur Externe Relaties en Partnerschappen van UNWTO Márcio Favilla. We hadden een ontspannen babbel over de sleutelrol die toerisme – en in het bijzonder toerisme door jonge mensen - kan spelen in duurzame ontwikkeling, diversiteit en vrede.

Reizen verandert je leven. Márcio Favilla herinnert zich levendig de reis die een mijlpaal in zijn leven werd. In 1985, Márcio studeerde toen nog, reisde hij langs verschillende steden in Europa. In de jeugdherberg in Straatsburg ontmoette hij de jongedame die later zijn vrouw zou worden. ‘Ik had er niet meer van verwacht dan van een gewone vakantie: nieuwe plekken zien, nieuwe ervaringen opdoen. Maar mijn verblijf in Straatsburg werd een kruispunt in mijn leven. Een paar jaar later zijn we getrouwd, en dat zijn we nog altijd ’, lacht Márcio.

Waarom jonge reizigers zo belangrijk zijn

Zo gezien kan vakantie een bijzonder moment worden in het leven van jonge mensen. Al wordt toerisme van jongeren nog vaak onderschat, terwijl die wel enorm belangrijk is, vindt Márcio.

Jonge rugzaktoeristen laten vaak de betreden toeristische paden links liggen. Ze reizen naar andere plekken en zoeken de ontmoeting met lokale mensen op. Dat is een goede zaak, want toerisme is doorgaans geconcentreerd in bepaalde regio’s, op welbepaalde plekken en tijdens welbepaalde periodes. ‘Jonge rugzaktoeristen zoeken andere bestemmingen. Ze verblijven in jeugdherbergen of bij bewoners. Daardoor helpen ze toerisme verspreiden over een groter territorium. Door hun bezoek en verblijf brengen ze de economische en sociale voordelen van toerisme naar plaatsen en mensen die er anders van verstoken blijven.’

“Jonge rugzaktoeristen boren nieuwe bestemmingen aan en verspreiden zo de voordelen van toerisme.”

Márcio: ‘Nieuwsgierige jonge toeristen helpen daardoor nieuwe bestemmingen identificeren, omdat ze wél op plekken komen die nog niet onder de aandacht van het bredere publiek zijn gekomen. Via sociale media verspreiden ze spontaan hun ervaringen – goede en slechte – waardoor ze heel wat macht hebben.’

Hoe reizen bijdraagt aan vrede in de wereld

Toerisme is om vele redenen belangrijk, vindt Márcio Favilla. Reizen betekent ruimte maken om nieuwe dingen te ontdekken, na te denken over je leven en intens samen te leven met je familie. Maar er is ook de ontmoeting met nieuwe mensen, andere gemeenschappen, onbekende culturen. ‘In die ontmoeting groeit wederzijds begrip en bouwen reizigers en lokale mensen duurzame banden op met elkaar. Als je andere mensen uit andere culturen ontmoet, dan groeit je begrip. Die ervaring verrijkt je leven en verzacht je visie over wie en wat anders is dan jijzelf.  Dat draagt bij aan vrede in de wereld. Wat mij betreft is dit veruit de belangrijkste meerwaarde die toerisme te bieden heeft.’

“Andere culturen ontmoeten verzacht je visie op wie en wat anders is dan jezelf. Dat draagt bij aan vrede in de wereld.”

2017: een jaar van extra aandacht voor de bijdrage van toerisme aan duurzame ontwikkeling

Het thema ‘wederzijds begrip en vrede’ dat Márcio hierboven aanhaalde,  is één van de vijf pijlers van het Internationale Jaar van Duurzaam Toerisme voor Ontwikkeling, dat de Verenigde Naties dit jaar organiseert. De andere vier zijn: (1) inclusieve en duurzame economische groei, (2) sociale inclusie, werk en armoedebestrijding, (3) duurzaam omgaan met natuurlijke hulpbronnen en klimaatverandering en (4) culturele waarden, diversiteit en erfgoed. Márcio: ‘De vijfde pijler – wederzijds begrip, vrede en veiligheid – is in feite een horizontale steunbalk, die toerisme als drijvende kracht voor duurzame ontwikkeling verankert.’ 

Márcio Favilla

In gesprek met

Márcio Favilla (59) is ‘Executive Director for Competitiveness External Relations and Partnerships’ bij de ‘United Nations World Tourism Organization  (UNWTO)’. Márcio is afkomstig uit Brazilië -  waar hij voorheen onder meer Vice Minister was van Toerisme - en woont in Milaan, de stad waar het UNWTO is gevestigd.

Het ‘International Year of Sustainable Tourism for Development 2017’ werd geopend op 18 januari 2017 in Madrid. 

 

Dit verhaal werd gepubliceerd op 19 januari 2017 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Weg met het clichébeeld over jongeren in een voorziening

In gesprek met Nicole Ponce Trelles, vrijwilliger Cachet vzw | 1 december 2016

Jaren geleden besloot Nicole Ponce Trelles om samen met haar twee jongere zusjes in een voorziening te gaan wonen. Ze kijkt er dankbaar op terug. ‘Ik heb mezelf kunnen ontwikkelen in de jeugdzorg’, vertelt Nicole. Tijdens vakantiekampen leerde ze alle aspecten van het zelfstandig wonen en kreeg ze inzichten in de rechten van de minderjarigen. Ze ontdekte er bovendien haar eigen talenten en passies. Dat allemaal heeft bijgedragen tot de zelfbewuste en zelfstandige jonge vrouw die ze vandaag is. Nu wil ze jongeren een stem geven tijdens debatten en studiedagen. Want hun perspectief worden te vaak vergeten, vindt Nicole, ook als het om de keuze voor vakantie gaat.

‘Er heerst een clichébeeld over jongeren die in een voorziening verblijven’, zegt Nicole. ‘Het zijn niet allemaal jongeren die criminele feiten op hun actief hebben. Meestal gaat het om jongeren met een problematische thuissituatie. Medelijden hoeft niet. Het is net een teken van sterkte wanneer zij de stap zetten naar hulpverlening.’

Tijdens studiedagen, vormingen en teamvergaderingen in voorzieningen vertelt Nicole haar verhaal en geeft advies. Vzw Cachet geeft haar die kans.  ‘Het is fijn dat er naar ons wordt geluisterd en dat er ook iets mee wordt gedaan.’ De naamsverandering van Bijzondere Jeugdzorg naar Integrale Jeugdhulpverlening is daar een mooi voorbeeld van, denkt Nicole.

‘Wij zijn niet anders dan andere jongeren, waarom dan de term bijzonder gebruiken?’ - Nicole

Er even tussenuit + bijleren

Toen ze zelf in de jeugdhulp terecht kwam, begon Nicole mee op kamp te gaan met jongerenorganisatie Cachet vzw. ‘Het is een hele toffe ervaring om zoiets mee te maken samen met jongeren die ook in een voorziening hebben verbleven. Je moet niet telkens je hele verhaal vertellen. Iedereen kan zich wel iets bij je situatie voorstellen, en dan is een klik makkelijk gevonden.’ Kampen bij Cachet zijn altijd een afwisseling tussen ontspanning en inspanning, er even ontspannen tussenuit zijn en toch bijleren. Nicole herinnert het zich nog goed: haar eerste kamp draaide rond het thema decreet rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp. Tijdens het kamp De Grote Stap leerde ze alle aspecten van het zelfstandig wonen, van koken tot budget beheren.

Cachet kamp
Op kamp met lotgenoten: 'fijn, want dan moet je niet altijd opnieuw je verhaal vertellen.'

 

Je moet even door die onzekerheid

In die periode ging ook haar zus mee op vakantiekamp. ‘Het is goed om iemand dichtbij te hebben die je kent, die je kan steunen, waar je op kan terugvallen als het even niet leuk is.’ Want, in groep op kamp gaan is niet evident als je er geen ervaring mee hebt. Jongeren die voor ’t eerst op kamp trekken, weten meestal niet wat ze kunnen verwachten en dat roept onzekerheid op.

Van deelnemen naar zelf begeleiden

Vandaag begeleidt Nicole zelf kampen. Ze weet wat werkt voor de deelnemers en wat niet. ‘Het doet veel met jongeren als je hen verantwoordelijkheid geeft’, zegt ze.  Elk kamp blijft een leerrijke ervaring, ook nu ze begeleidster is. ‘De feedback van kinderen en jongeren is ongefilterd en puur. Als je daarvoor open staat, wordt je perspectief er breder door.’

Positief stimuleren helpt

Jongerenkampen worden vandaag – in voorzieningen - nog teveel voorgesteld als een manier om het verlof door te komen, vindt Nicole. Die insteek mag gerust wat positiever, aantrekkelijker. ‘Want samen met andere jongeren op kamp gaan is een kans om te ontspannen, contacten te leggen en je talenten te ontwikkelen. Die aspecten mogen meer in de verf gezet, vind ik. Trouwens: het is echt niet zo moeilijk om de jongeren positief te stimuleren. Geef hen vooraf genoeg informatie en leg de focus op wat hen bindt met andere jongeren. Dan wordt die drempel vanzelf lager.’

Nicole Ponce Trelles

In gesprek met

Nicole Ponce Trelles (20) woont in Antwerpen. Nicole heeft een passie voor drama en spel. Ze droomt ervan om als professional in het theater te spelen. Haar vrijwilligerswerk bij Cachet vzw en Forumtheater zijn haar grootste hobby’s.    

Cachet vzw is een organisatie voor en door jongeren met ervaring in de Jeugdhulpverlening. Zij organiseren workshops en vakantiekampen voor jongeren en gaan in gesprek met beleidsmakers. Forumtheater geeft theatervoorstellingen over de schending van jongerenrechten: kindermishandeling, intrafamiliaal geweld, seksueel misbruik, vechtscheiding, parentificatie, geweld in jonge relaties, groepsdruk, de positie van jongeren in jeugdzorg of jeugdgevangenis, discriminatie... 

Dit verhaal werd gepubliceerd op 1 december 2016 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Els Jammaers is nieuw(s)maker voor het netwerk Vakantieparticipatie. Ze geniet van de authenticiteit van verhalen en van inspirerende ontmoetingen. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie zodat iedereen kan meegenieten.

Jeugdbeweging helpt jonge nieuwkomers thuiskomen in Vlaanderen

In gesprek met Wali Sediqi, vakantiebemiddelaar & scoutsleider | 22 september 2016

Gewenning maakt blind, zeggen ze. Neem nu onze jeugdbewegingen: ze horen zo bij onze Vlaamse cultuur dat het niet meer opvalt hoe rijk die traditie wel is. In grote delen van de wereld is het helemaal niet evident dat er zich tot in de kleinste dorpen een netwerk uitstrekt van jeugdgroepen. Bij ons wel. En daar mogen we om vele redenen onze handjes voor kussen. Het verhaal van de jonge Afghaanse Wali Sediqi herinnert ons daar weer aan.

Tot vier jaar geleden had Wali Sediqi (20) absoluut geen idee dat er zoiets bestond als op kamp gaan met andere jongeren. Nu is hij monitor bij Open Kampen van Scouts & Gidsen Vlaanderen, een initiatief om sociaal kwetsbare kinderen te betrekken bij het jeugdbewegings- en kampleven.

"Daar stonden we dan met onze rugzak. Ik zag jonge mensen die van overal in de wereld leken te komen."

Flashback naar 2013. Wali, toen 16, hoort via een vriend voor het eerst over Open Kampen. Hij gaat een keer mee om wafels te verkopen en iemand vraagt of hij misschien mee op kamp wil. Wali heeft op dat moment amper een idee wat een jeugdbeweging of een kamp eigenlijk is. Hij waagt het erop. Op een vrijdag in de zomervakantie pakt hij in en vertrekt met drie vrienden naar zijn eerste Open Kamp.

Superdiversiteit, waar ‘anders zijn’ net kracht is

‘Daar stonden we dan met onze rugzak. Ik zag al die jonge mensen die van overal in de wereld leken te komen. Super divers, zoveel kleur, zoveel talen, zoveel culturen. Een gevoel van verbondenheid overviel me. Hier was ik samen met anderen anders. Taal – waar ik toen nog flink mee worstelde – was niet belangrijk. We maakten ons verstaanbaar voor elkaar zonder dat elk woord perfect moest zijn.’ De zestienjarige Wali wordt ingedeeld bij de 17- en 18-jarige ‘Jins’ omdat zijn pleegbroer en vrienden ook in die groep zaten. ‘Op dat eerste kamp ontmoette ik andere jongeren, kon ik me afreageren en plaats maken in mijn hoofd. ’  

Eigen stem ontdekken

Meteen dat eerste jaar deed Wali deed leider-stages bij de jongere groepen. Hij ontdekte dat hij voor andere kinderen een verschil kan maken, kreeg knuffels, liefdesbriefjes van kleine kinderen. Wali: ‘Wow, die kinderen hadden zoveel plezier! Dat betekende een regelrechte boost voor mijn zelfvertrouwen. Bovendien was het goed voor mijn taal en hielp het mij te ontdekken wat ik graag doe en goed kan. Alsof ik mijn eigen stem voor het eerst kon horen. Ik herinner me nog goed hoe we de laatste avond samen met de kampleiding een feestje bouwden om ons leiderschap te vieren.’

"Wow. Leider zijn en kids plezier zien hebben: wat een boost voor mijn zelfvertrouwen!"

Komaan, je kunt dat

De kampervaringen werkten nog lang door. Nieuwe vrienden stimuleerden hem om zijn weg te gaan, te studeren, door te zetten. En om leider te worden bij Open Kampen.  ‘Ik twijfelde of ik dat wel zou kunnen, maar als anderen zeggen komaan je kunt dat, dan durf je wel te springen’, vertelt Wali.

Onverschrokken springen in het onbekende

Wali sprong. Dit jaar ging hij mee als leider van de groep 15-16-jarigen. ‘In mijn groep zaten drie jongens uit het asielcentrum waar ik zelf ook een poosje verbleef. Ik zag mezelf terug. Net zoals het voor mij een paar jaar geleden was, zo was dit kamp voor hen een totaal nieuwe ervaring. Cultuurbotsingen inbegrepen. Maar die gasten hebben het uiteindelijk gedurfd om zich te smijten en te leren. Daar groeien weer nieuwe leiders uit.’

Het zijn de duwtjes die tellen.

Wali: ‘Als die jongens hier een leven willen opbouwen, dan is een goede begeleiding goud waard. Willen is kunnen, geloof ik. Maar daar heb je als jonge nieuwkomer wel begeleiding bij nodig. Geloof me maar, ik weet dat het zo werkt.'

foto: Open Kamp Kempen, via Wali Sediqi
Wali  Sediqi

In gesprek met

Wali Sediqi (20) kwam zes jaar geleden vanuit Afghanistan aan in ons land. Als kind, alleen en op de vlucht voor geweld en oorlog. Hij woonde achtereenvolgens in het asielcentrum in Arendonk, bij een pleeggezin in Herentals en in een instelling in Antwerpen. Nu woont Wali begeleid zelfstandig. Hij studeert deeltijds en behaalt dit jaar zijn diploma middelbaar onderwijs. Hij werkt als vakantiebemiddelaar en ambassadeur bij het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen. Volgend jaar hoopt Wali aan hogere studies te beginnen. Werken met mensen, ’t is het liefste wat hij wil doen.

Open Kampen is een initiatief van Scouts & Gidsen Vlaanderen, die daarmee het kamp- en jeugdbewegingsleven toegankelijk wil maken voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. 

Dit verhaal werd gepubliceerd op 22 september 2016 in de categorie Jongeren.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Pagina's

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |