Toen Steunpunt Vakantieparticipatie haar vroeg of ze wilde helpen bij het grootschalig luisteronderzoek, hoefde ze niet lang na te denken. Een volmondige ‘ja’ en een tweedaagse training later, begon Marleen Vandecraen in april '17 aan haar persoonlijke luistertocht. Bij mensen en organisaties uit haar gemeente Mol en tijdens de stops van de Iedereen-Vakantie-Toer luisterde ze naar verhalen over hoe wij in Vlaanderen wel (en soms niet) vakantie mogelijk maken voor elkaar. Haar taak zit er – voorlopig – op. Marleen kijkt terug en ziet dat haar leven veranderde. ‘Ik voel me nu opgenomen in een netwerk van mensen die vakantie willen mogelijk maken voor anderen’, zegt ze.

Marleen is chronisch ziek. Ze moet nauwkeurig luisteren naar haar lijf, dat rust en regelmaat nodig heeft. Uit werken gaan lukt niet meer. Vrijwilligerswerk dat ze kan afstemmen op wat haar lichaam nodig heeft, kan wel. Meedoen met het grote luisteronderzoek van Vakantieparticipatie werd voor haar een periode van omschakelen, zegt ze.

Vertel wat meer, Marleen

‘Al bij de eerste afspraak voor een vakantieverhaal kwam ik Emily tegen van het sociaal huis in Mol. Zij vertelde me dat ze een Rap op Stap kantoor wilde oprichten, en vroeg of ik daar iets wilde in betekenen. Ik ben daarover gaan nadenken en werd enthousiast. We zitten nu in de opstartfase, en ik merk dat me dat dag en nacht bezighoudt. Ik wil mijn steen bijdragen.

"Ik wil mensen helpen om vakantie mogelijk te maken. Ik kan hen de weg wijzen en bijstaan om praktische dingen te regelen. Dat geeft mij – meer dan voorheen – het gevoel iets te betekenen in de maatschappij." - Marleen

Hoe belangrijk is dat voor jou, van betekenis zijn voor de samenleving?

‘Belangrijk, zeker en vast. Het gaat me financieel niets extra opleveren, maar dat is niet zo van tel. Wat het wel opbrengt is warmte, genegenheid. De reis die ik deze zomer deed om zoveel verhalen op te halen, gaf me een duw. Ik leerde mensen kennen en ontdekte hoeveel mensen het recht op vakantie steunen. Als ik na een dag verhalen sprokkelen ging rusten, kon ik daar nog van nagenieten. Ik voel me nu opgenomen in een netwerk rond een thema dat ik heel belangrijk vind.

Soms schrok ik ook wel van uitspraken die mensen wel eens doen. Zo heb ik ergens onderweg iemand horen zeggen dat er voor mensen in armoede veel te veel gedaan wordt. Ik was daar toen perte-totale van. Maar daardoor leerde ik: er zijn nog wel mensen die zo denken. En daarom is dit werk belangrijk.’

Dat luisteren naar zoveel verhalen over vakantie, wat deed dat met jou?

‘Ik merkte dat het mensen deugd doet als iemand echt naar hen luistert. Als je mensen die ervaring kan geven, krijg je waardering terug. Ik kreeg het gevoel dat ik niet alleen sta, dat andere mensen van dezelfde dingen wakker liggen. En – ook leuk – ik heb meer zelfvertrouwen. Door te luisteren en voor het onderzoek iets te betekenen, en vooral door nu in het avontuur van de start van Rap op Stap in Mol mee te kunnen stappen.’

Wat ontdekte je in al die verhalen, Marleen? Wat moet er volgens jou zeker klinken?

‘Het is mij opgevallen dat mensen in armoede vaak vinden dat ze geen recht hebben op vakantie. Ze zien zoiets meer als een beloning, eentje die ze niet verdienen. Medewerkers in sociale organisaties kijken daar doorgaans anders naar: voor hen is vakantie wél een recht. Wat me nog opviel is dat de zwakste mensen niet met hun problemen naar buiten durven komen. Heel jammer vind ik dat, want dan blijft alles zoals het is. Die mensen durven hun gedacht niet zeggen. Als ze dan op vakantie zijn en de dingen lopen niet zoals ze hadden gehoopt,  blijven ze daarmee zitten.

"Vaak vinden mensen in armoede dat ze geen recht hebben op vakantie. Ze blijven ook vaker met dingen zitten die ze niet durven zeggen."

Geef je eens een voorbeeld?

‘Wel, bijvoorbeeld: als mensen een verblijf kiezen dat ook kinderanimatie aanbiedt, dan kijken ze daar naar uit. Als dan bij aankomst blijkt dat die kinderanimatie afgeschaft is, valt hun plan in duigen. Maar ze durven daar meestal niets over zeggen. Dat is jammer, want als zo’n verblijf daarop attent wordt gemaakt, kan het de informatie aanpassen en komen volgende bezoekers niet met verkeerde verwachtingen. Daarom is het ook zo belangrijk dat de informatie in de vakantiegidsen helemaal correct is.’

Het luisteronderzoek was voor jou een intense periode. Zou je ’t anderen aanraden?

‘Jazeker. Ik zou zeggen: niet twijfelen, doen. Want het is een hele ervaring. En heel zeker: als Vakantieparticipatie nog meer van deze opdrachten heeft, ben ik kandidaat. Ja, ik wil dat graag nog eens doen.’

_{foto: Robert Boons}

In gesprek met

Marleen Vandecraen woont in Mol. Ze is als vrijwilliger actief bij Ons Huis, vereniging waar armen het woord nemen. Marleen werd ‘Oor’ in het kader van het grootschalig luisteronderzoek van Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen. Ze verzamelde een dertigtal getuigenissen van mensen in armoede, van vakantiegangers, van sociale organisaties en initiatieven die vakantie organiseren voor mensen die drempels ervaren. Ze sprak mensen in haar eigen gemeente en doorkruiste Vlaanderen, mee met de Iedereen-Vakantie-Toer van Vakantieparticipatie en Allez Chantez.

Steunpunt Vakantieparticipatie engageerde een 20-tal ‘Oren’. Onder meer dankzij hun inspanningen slaagde Vakantieparticipatie erin om tussen april en oktober 2017 duizend verhalen op te halen over hoe wij in Vlaanderen wel en niet vakantie mogelijk maken voor elkaar.  De eerste resultaten van dit onderzoek worden voorgesteld op het Forum 2017, op 7 december in de Oude Post in Oostende.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.