‘Af en toe heb ik een time-out nodig. Dan focus ik me op rust en therapie, om nadien weer met extra energie in het drukke leven van mijn gezin te kunnen staan.’ Hilde Gyselinck (46) heeft secundair progressieve multiple sclerose, een chronische ziekte die het centraal zenuwstelsel aantast. Hilde doet beroep op hulp van thuiszorg en persoonlijk assistenten. Ze krijgt kinesitherapie aan huis. Enkele keren per jaar gunt ze zichzelf een intense periode van rust. Daarvoor trekt ze liefst van al naar de Koninklijke Villa, een zorghotel aan zee. ‘Omkaderd en in een sfeer van vakantie tot rust komen, het zou een vanzelfsprekend recht moeten zijn voor langdurig zieke mensen’, zegt Hilde. ‘Maar omwille van het financiële plaatje houden de meesten van ons het bij een regelmatige herstelperiode in het ziekenhuis of ambulante revalidatie. Als samenleving moeten we ons afvragen hoe we de helende kracht van vakantie meer binnen bereik van chronisch zieke mensen kunnen brengen.’

Chronische patiënten hebben af en toe wat tijd nodig waarin extra rust, zorg en therapie hen weer aansterken. De meeste mensen gaan daarvoor een poosje naar een revalidatiecentrum, het ziekenhuis of doen beroep op intense thuiszorg.

Hilde: ‘Maar revalidatiecentra geven voorrang aan patiënten waar nog progressie kan gemaakt worden. Thuis, middenin een druk gezinsleven en de zorgen van elke dag, is fysiek en psychisch tot rust komen best moeilijk. In een ziekenhuis rust vinden? Dat ervaar ik als quasi onmogelijk. Als patiënt onderga je opeenvolgende zorghandelingen. Die procedures vertrekken niet vanuit de behoeften van de patiënt maar vanuit de organiseerbaarheid van de zorg in de context van een ziekenhuis.  Opstaan, wassen, temperatuur meten, medicatie, doktersbezoek, maaltijden, therapie: alles verloopt er volgens principes van een efficiënte organisatie van het geheel. Ik begrijp hun werkwijze maar die aanpak sluit niet aan bij wat ik als patiënt nodig heb om tot rust te komen.’

Vakantie is rust vinden

Hilde zocht naar een andere manier om van de helende kracht van regelmatige rustperiodes te genieten.  Ze trekt met vakantie naar gezondheidscentrum Koninklijke Villa in Oostende. Daar krijgt ze dagelijks intensieve therapie op maat, vindt ze rust en ontspanning en kan ze vertrouwen op professionele omkadering door verpleging en zorgkundigen.

"De zorgvakantie vertrekt bij mijn behoeften, niet ingegeven door een vast systeem van zorghandelingen dat van buitenaf wordt opgelegd" - Hilde

Hilde: ‘In de Villa staat mijn rust centraal. Maaltijden, therapie, doksterbezoek wordt georganiseerd rondom wat ik nodig heb. Die benadering vertrekt dus bij mijn behoeften, niet ingegeven door een vast systeem van zorghandelingen dat van buitenaf wordt opgelegd. Enkel medische handelingen die ik nodig heb, zijn aan de orde. De voortdurende onderbreking van mijn rust voor medische controles of behandelingen blijven mij – in tegenstelling tot in een ziekenhuis – bespaard.’

Betaalbaar?

Een verblijf in het zorghotel, inclusief omkadering en maaltijden, kost ongeveer 100 euro per dag. Mensen met een beperkt inkomen krijgen 30% korting indien ze hun verblijf - van maximum 14 dagen per jaar - boeken via het Steunpunt Vakantieparticipatie. De meeste ziekenfondsen voorzien een tegemoetkoming van 15 euro per verblijfsdag, voor een beperkt aantal dagen per jaar.

"Waarom zou ik me in een ziekenhuis vol cortisone laten stoppen terwijl ik veel beter word van een periode goed omkaderd rusten aan zee?"

Hilde: ‘Het komt erop neer dat een verblijf in een zorghotel voor de patiënt duurder is dan een ziekenhuisverblijf. Dat maakt dat veel chronisch zieke mensen uiteindelijk kiezen voor het ziekenhuis. ‘Dan ben ik er even tussenuit, krijg ik zorg, en met medicatie en beperkte therapie en ben ik na een week ook opgepept’, is de redenering. Maar waarom zou ik in een ziekenhuis gaan liggen en me vol cortisone laten stoppen terwijl ik veel beter word van een periode goed omkaderd rusten aan zee? Rust is een voorwaarde om nadien weer vooruit te geraken. Dat zou binnen de mogelijkheden van veel meer mensen moeten komen. Het is belangrijk dat we als samenleving uitzoeken hoe dat voor zieke mensen betaalbaar kan worden. Het zou trouwens flinke besparingen in de ziektekosten kunnen tot gevolg hebben, want een verblijf in het ziekenhuis kost de maatschappij uiteindelijk een veelvoud.’

Gekend?

Niet alleen aan betaalbaarheid kan creatief gesleuteld worden, vindt Hilde. Ook de bekendheid van deze alternatieve zorgformules mag nog groeien.

Hilde: ‘Ik kwam bij de Villa terecht na een tip van een arts van het BZIO in Oostende. De weg naar het BZIO vond ik omdat ik zocht naar hoe ik vakantie voor mijn gezin kon combineren met rust en therapie voor mezelf. Die mogelijkheden worden je niet zomaar gepresenteerd, je moet er echt naar op zoek gaan. Naar mijn aanvoelen zijn er nog te weinig artsen en maatschappelijk werkers die stil staan bij de helende kracht van medisch en therapeutisch goed omkaderde vakanties. De meeste welzijnswerkers kennen die mogelijkheden onvoldoende. Daar zou echt verandering in moeten komen.’

Begeleiding bij de voorbereiding

Naast sleutelen aan betaalbaarheid en bekendheid, is nog een derde aspect van belang, vindt Hilde: begeleiding in het proces van kiezen en voorbereiden van een herstelvakantie.

Hilde: ‘Wie voor het eerst de stap zet naar een medisch en therapeutisch omkaderde vakantie, komt voor een heleboel vragen en onzekerheden te staan. Hoe ga ik mijn tijd invullen? Hoe bereid ik me erop voor? Wat moet ik allemaal regelen? Wat als het tegenvalt? Gaat de zorg wel zijn wat ik nodig heb? Hoe gaan andere mensen mij bekijken? Ga ik de anderen niet tot last zijn? De ene persoon vindt het niet onoverkomelijk om met zoveel vragen om te gaan, voor een ander kan dat net de reden zijn om de sprong niet te wagen. En dat is jammer. Ik denk dat daar nog een belangrijke taak voor het brede veld van het welzijnswerk is weggelegd.’

In gesprek met

Hilde Gyselinck (46) woont in Zwijndrecht, is alleenstaande pleegmoeder van drie kinderen, lid in de werkgroep vakanties van Samana (het vroegere Ziekenzorg) en gepassioneerd pleitbezorgster voor de helende kracht van vakantie voor zieke mensen. Als vrijwilliger begeleidde ze jarenlang vakanties bij Ziekenzorg en Jeugd en Gezondheid (nu Kazou). In 2008 kreeg Hilde de diagnose van secundair progressieve multiple sclerose.

Hilde is maatschappelijk werker. Ze werkte bij het OCMW en later bij het Zorgbedrijf Antwerpen, eerst als wijkmaatschappelijk werker, vervolgens op de dienst schuldbemiddeling en dan als dienstencentrumleidster.  Haar werk heeft ze omwille van haar voortschrijdende ziekte noodgedwongen stopgezet.

Vier keer per jaar zoekt Hilde rust en herstel aan zee. In de zomervakantie gaat ze met haar gezin naar Vayamundo in Oostende en combineert ze vakantie met therapie in het naastgelegen revalidatiecentrum BZIO. Omdat ze meer nood heeft aan therapie en rust kiest ze daarnaast drie keer per jaar voor een verblijf van tien dagen tot een maand in zorghotel de Koninklijke Villa. 

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.