Wat maakt een ervaring tot een vakantie? Welke bouwstenen zijn nodig om tot een vakantiegevoel te komen? Twaalf mensen uit het Leuvense onderzochten het vier woensdagvoormiddagen lang, onder begeleiding van dans- en bewegingstherapeut Stephan Marchant. Samen reisden ze in gedachten de wereld rond en ontdekten ze dat vakantie een beleving is die verder reikt dan het klassieke idee van ‘koffers pakken en wegwezen’. Meer nog: dat het een ervaring is die ze ook thuis of in hun eigen buurt kunnen beleven. Door tijd en ruimte te creëren, in vriendschap met anderen in dialoog te gaan of bewust stil te staan bij kleine geluksmomenten.

‘Ik heb hier de prettigste momenten van mijn leven beleefd,’ zegt buurtbewoonster Pascale, ‘door vakantie-ervaringen uit te beelden, te dansen en met mensen te praten.’ Ze is een van de deelnemers die buurtwerking ’t Lampeke op initiatief van Vakantieparticipatie in groep bijeenbracht. ‘Ik kon tonen wat het leven voor mij inhoudt en hoe ik me soms voel’, zegt ze. ‘Deze dansvoormiddagen hebben me meer opgeleverd dan alle vakanties die ik in mijn leven al heb beleefd. Ik heb het financieel niet breed, en in deze zaal ben ik de hele wereld rondgereisd zonder dat het me een cent heeft gekost. Ik kon mezelf zijn. Ik heb vriendschap ervaren en gevoeld dat ik erbij hoorde. Die dingen maken een vakantie voor mij geslaagd. Ik hoef er niet per se voor naar Spanje. Ik kan ze ook hier beleven.’

'Deze dansvoormiddagen hebben me meer opgeleverd dan alle vakanties die ik in mijn leven al heb beleefd.'

- Pascale

Tijd voor jezelf maken, dat is vakantie

Pascale heeft het gevoel dat het danstraject haar wereld opende. ‘In mijn hoofd draaide het leven om werken. Voor iets anders was er geen tijd. Ik wist niet dat je tijd en rust voor jezelf kunt inbouwen. Om dit programma te kunnen volgen, heb ik dat wel gedaan. Net zoals toen ik met Vakantieparticipatie eens twee dagen naar Blankenberge ging met mijn zoontje. Op zo’n momenten komen mijn hersenen tot rust. Door hier mensen in beweging te zien en hun ideeën te horen, heb ik beseft wat er allemaal in mij zit en heb ik me leren uiten. Ik hoorde Claude François zingen en stond plots te dansen alsof ik weer 15 jaar was. En ik ben 54! (lacht) Ik weet nu dat er dingen zijn die ik ook thuis kan doen om me goed te voelen. Thuis eens muziek opzetten bijvoorbeeld. Dat wil ik later aan mijn kinderen en kleinkinderen doorgeven. Zo kunnen we samen de zorgeloosheid ervaren die ik hier gevoeld heb.’

'Door hier mensen in beweging te zien en hun ideeën te horen, heb ik beseft wat er allemaal in mij zit en heb ik me leren uiten.'

Vrijheid en respect voor ieders eigenheid

Saskia, vrijwilliger bij ’t Lampeke, was het meeste geraakt door het gevoel van vrijheid. ‘Dit dansavontuur was een geschenk aan mezelf,’ zegt ze, ‘een sprong in het diepe die me veel plezier heeft gegeven. Er was een groot respect voor ieders eigenheid. We konden echt onszelf zijn in de dans. Had ik zin om uitbundig te zijn, dan kon dat. Had ik even later zin in traag dansen, dan was dat prima. Daar heb ik veel van geleerd. Het mooiste dat hier voor mij uit kan voortvloeien? Dat deze dansmomenten elke woensdag kunnen blijven plaatsvinden. En dat iedereen die dat wil kan aansluiten.’

‘Dit dansavontuur was een geschenk aan mezelf, een sprong in het diepe die me veel plezier heeft gegeven.'

Al dansend kameraadschap ervaren

Ook voor Bère, die met zijn 76 jaar de oudste vrijwilliger is bij ’t Lampeke, is de ervaring voor herhaling vatbaar. ‘Ik had zin om eens iets zots te doen,’ zegt hij. ‘Het ontspannen en het gezellig bijeen zijn sprak me aan. Dit is een manier om me in mijn eigen stad te amuseren, want om gezondheidsredenen kan ik momenteel niet op vakantie. Hier ben ik vier woensdagen lang in gedachten op vakantie geweest naar Turkije, Engeland, Duitsland en Frankrijk.’ Als zijn gezondheid het toelaat, hoopt Bère volgend jaar naar Knossos op vakantie te kunnen. Tot het zover is, blijft hij graag verder dansen in Leuven. ‘Het is plezant: op reis gaan in je hoofd en kameraadschap voelen. Ik vind: vakantie moet voor iedereen zijn. Sommige mensen zitten constant thuis en komen niet meer buiten. Dat trekt op niets. Het is belangrijk dat onze regering daar aandacht voor heeft.’

Vakantie: zoveel meer dan je dacht

‘We zijn geneigd om vakantie binnen een bepaald mentaal kader te zien’, zegt Simon, die stage loopt bij ‘t Lampeke. ‘Maar eigenlijk kan je overal en altijd een vakantiegevoel ervaren als je er de ruimte voor schept. Dit traject toont voor mij aan dat je zelfs op een woensdagvoormiddag een paar uur op reis kunt gaan in je eigen buurt. Het was voor mij in elk geval echt een stukje vakantie. Ik heb ontdekt dat je niet naar Knossos hoeft om een vakantiegevoel te ervaren. Al helpt naar Knossos gaan zeker en vast.’ (lacht)

'Eigenlijk kan je overal en altijd een vakantiegevoel ervaren als je er de ruimte voor schept.'

Samen op ontdekkingsreis

Catharina, stagiaire orthopedagogie bij ’t Lampeke, blikt eveneens met een goed gevoel op de ontdekkingsreis terug. ‘Voor mij is vakantie ontspannen’, zegt ze. ‘De zorgen en gedachten eens loslaten en terug ademen. Me terug openen. Mijn denkpatronen loslaten. Rondkijken. Ik kijk graag rond. Vogels in de lucht, stenen op de grond. Samenzijn. Ik heb hier genoten van het kijken en het delen. Stephan bouwde het traject zacht op en nam ons via muziek, speelse oefeningen en verhaaltjes mee. Ik was geraakt door de dialoog die al bewegend tussen de deelnemers ontstond. Het ging niet om wel of niet kunnen dansen. Wel om het vinden van onze eigen moves en ons daaraan durven overgeven. Door samen in de ervaring te tuimelen, werden we uitgedaagd om rekening te houden met elkaar. Samen dansen maakt je attenter voor hoe je met elkaar kunt omgaan.’

'Voor mij is vakantie ontspannen, me terug openen, rondkijken en samenzijn.'

Het gevoel van vakantie

Dans- en bewegingstherapeut Stephan merkt dat het project zijn blik op vakantie veranderde. ‘Ik heb ontdekt dat ik altijd een nogal groots beeld van vakantie had’, zegt hij. ‘Was ik geen drie weken weggeweest, dan voelde het alsof ik wéér een jaar niet op vakantie was geweest. Door samen met de mensen hier na te denken en te praten over wat vakantie voor ons betekent, heb ik geleerd dat vakantie in kleine dingen kan zitten, zoals een gedeeld glas met vrienden waarbij ik me thuis voel.’

In gesprek met

Twaalf mensen uit het Leuvense namen deel aan vier dansvoormiddagen. Samen drukten ze het ‘vakantiegevoel’ uit in beweging, en bereidden zich samen voor op een voorstelling tijdens het Forum Vakantieparticipatie 2014

Neergepend door

Lien van Laere is nieuw(s)maker voor het netwerk Vakantieparticipatie. Ze is gebeten door mensen en hun verhalen. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Neem contact met onze redactie. Samen maken we er nieuws van.