Fiets- en wandelknooppunten zijn talrijk in het Meetjesland, en zowat overal in Vlaanderen*.
Het zijn punten waar verschillende mooie en veilige wegen samenkomen. De punten krijgen een nummer. Onderweg vind je wegwijzers naar die punten. Zo krijg je een netwerk vol paden, wegen en knooppunten waar ze samenkomen. Zo kan je je eigen fiets- en wandelroute maken en op ontdekking gaan. Werk maken van vakantie- en vrijetijdsmogelijkheden voor àlle mensen - in het bijzonder voor mensen die financiële en andere drempels ervaren - lijkt op het weven van een knooppuntennetwerk, als een web. Zo ervaart Lien De Bruycker het. Lien is verantwoordelijk voor Rap Op Stapkantoor in Eeklo. Ze werkt rond vrijetijd en sport bij Wijkcentrum De Kring en sportclub Boezjeern.

Geduldig verbinden, stap voor stap, en met een grote portie creativiteit.
Kloven dichten, drempels wegwerken, begrip creëren, samen stappen zetten.
Mensen, aanbod, mogelijkheden, sterktes, kennis en verlangens samenbrengen op knooppunten.
Vaste, eenmalige en groeiende knooppunten weven.
En wegwijzers blijven plaatsen, en wegwijzer zijn.

“Vakantie en vrijetijdsactiviteiten bieden ook gewoon heel veel plezier en leerkansen. Aan dat recht op een beetje plezier voor iedereen, draag ik graag bij.”

Ontoegankelijke en nieuwe knooppunten

Tijdens deze bijzondere zomer 2020 zijn mooie, al stevige, knooppunten ineens ontoegankelijk.
Zo kunnen de laagdrempelige daguitstappen van De Kring voor gezinnen en volwassenen niet doorgaan. Vaak de enige uitstap die mensen maken. Zo valt de buitenland-vakantiedroom van vele jongeren in het water, omdat aanbieders zoals Kazou deze kampen moesten annuleren.

Lien ziet net nu ook nieuwe kansen en mogelijkheden ontstaan.
Nieuwe knooppunten.
En dromen over nieuwe knooppunten.
Dat is mooi om zien en doet deugd.
Ik praat met haar over enkele van die nieuwe knooppunten rond vakantie en vrije tijd.

Knooppunt 35: Vakantiekansen bij de sociale kruidenier

Lien: ‘Meer dan andere jaren leeft het thema ‘vakantie’ in onze sociale kruidenier**. Mensen moeten nu langer aanschuiven. De collega’s gebruiken die tijd om te praten over vakantiemogelijkheden. Door de extra steunmaatregelen van de Vlaamse overheid is het aanbod van daguitstappen en verblijven via Iedereen Verdient Vakantie een aanzienlijk stuk goedkoper dan anders. Met een korting van 65% wordt het financieel haalbaar voor klanten van onze sociale kruidenier. Zij leven met een zeer beperkt budget en bevinden zich vaak in de meest kwetsbare situaties. Voor hen was het aanbod de voorbije jaren vaak nog te duur. Samen met hen bekijken we concrete voorbeelden op vraag van hun wensen. Die staan bij ouders toch vooral in teken van hun kinderen: een zwembad, een speeltuin, de zee, Plopsaland. Zo zijn er mensen die nu wel op uitstap gaan.’
 
Soms zijn mensen nog te bang voor het coronavirus, soms zijn andere drempels nog te hoog, stelt Lien vast. ‘Ook daarom hoop ik dat die grotere korting een blijver is, zeker voor deze doelgroep en zeker voor daguitstappen. Als het financieel haalbaar wordt voor hen, kunnen wij samen met kleine stapjes, de andere drempels overwinnen. Dan kunnen we vakantie mogelijk maken.’

“Hierdoor krijgt het gezin de financiële ruimte om tijdens hun verblijf ook een uitstap te maken. Daar waren ze ontzettend blij mee.”

Die steunmaatregel is ook heel welkom voor mensen die al een vakantie planden, vertelt Lien. Een vrouw die voor haar gezin al een verblijf in Centerparcs boekte, hoefde opeens minder te betalen. ‘Hierdoor krijgt het gezin de financiële ruimte om tijdens hun verblijf ook een uitstap te maken. Daar waren ze ontzettend blij mee.’

Knooppunt 12: Met trein op uitstappen naar steden

Lien: ‘We willen de komende maanden uitstappen naar steden organiseren, met de trein. Telkens met een kleine groep deelnemers. Dat iedere burger vanaf september zes maanden op rij twee gratis ritten krijgt, is hierbij een kans. We zullen de mensen ondersteuning bieden om de ritten aan te vragen. Onze mensen kiezen zelden voor een uitstap naar een stad, terwijl steden zoveel moois en verrassends te bieden hebben. Ik kijk er naar uit om samen met hen bijvoorbeeld eerder de Matongéwijk dan het Atomium te gaan ontdekken.’

Lien vertelt dat de trein nemen voor veel mensen een grote drempel is. Zo was er vorig jaar een vrouw die op uitstap wou naar de zoo, maar de trein nemen was een te grote stap voor haar. Ze wist niet hoe ze de treindeur moest openen. Lien: ‘Door de gezamenlijke ervaring wordt de trein nemen in de toekomst makkelijker. Het zou zo mooi zijn dat we dat samen kunnen bereiken. Door de extra projectsubsidie van Iedereen Verdient Vakantie, kunnen we dit project uitvoeren.’ 

Knooppunt 21: Groepsreis voor alleenstaanden

Lien: ‘We dienden een project in om groepsreizen voor alleenstaanden te kunnen organiseren. Want we merken hier een grote nood. Alleenstaanden gaan zelden op vakantie. Zich goed voelen in gezelschap is heel belangrijk op vakantie, en de stap naar bestaande reizen is vaak te groot. Ze willen de mensen kennen met wie ze op reis gaan. Mensen met bepaalde kwetsbaarheden hebben ook oplossingen op maat nodig, hebben het nodig dat wij hen kennen. Daarom willen we zelf een laagdrempelige groepsreis organiseren in 2021, samen met Pirlewiet en De Zuidpoort in Gent.’

“Het zou mooi zijn als mensen nadien zelf nieuwe routes uitstippelen en op ontdekking gaan. We hopen hen zo ook meer handvaten te geven voor een mogelijke nieuwe lockdown. En wie weet, ontstaan er aan de fysieke knooppunten ook nieuwe ontmoetingen.

Knooppunt 9900: De fiets- en wandelknooppunten in de praktijk

Met Sportclub Boezjeern bieden Lien en collega’s deze zomer tal van laagdrempelige sportactiviteiten voor volwassenen, die ze coronaproof maakten. Lien: ‘Samen met sociale diensten en andere Rap Op Stapkantoren in het Meetjesland gaan we deze zomer vorming geven over de wandel- en fietsknooppunten. Mensen met een Uitpas kunnen een knooppuntenkaart goedkoop verkrijgen. We willen mensen tonen en laten ervaren hoe het systeem, de kaart en de app werken, en samen op tocht gaan. Het zou mooi zijn als mensen nadien zelf nieuwe routes uitstippelen en op ontdekking gaan. We hopen hen zo ook meer handvaten te geven voor een mogelijke nieuwe lockdown. En wie weet, ontstaan er aan de fysieke knooppunten ook nieuwe ontmoetingen.’

* Een overzicht van het netwerk van fietsknooppunten vind je hier, één van wandelknooppunten hier. Het knooppunten-concept is uitgevonden door een Limburgse mijningenieur. Knooppunten zorgden er eerst voor dat mijnwerkers ondergronds hun weg vonden. In 1995 werd het principe ook bovengronds toegepast in Limburg en was het eerste fietsnetwerk geboren. Bron: www.wandelknooppunt.be

** De sociale kruidenier is een winkel waar je na doorverwijzing goedkoper kan komen winkelen. Er is een basisaanbod aan voeding, drank en hygiëneproducten te vinden.

Foto’s: Boezjeern

In gesprek met

Lien De Bruycker is verantwoordelijk voor het Rap Op Stapkantoor in Eeklo en werkt bij Wijkcentrum De Kring rond vrijetijd en bij Sportclub Boezjeern in Eeklo. Zelf trekt ze deze zomer met haar gezin een week naar Frankrijk. Voor Lien is vakantie: ontspannen, ontdekken, de batterijen opladen en even opgeslorpt worden door een andere wereld. Dagelijks merkt ze hoe moeilijk mensen het soms hebben om gewoon te overleven, en hoeveel problemen er op hen af komen. Lien vindt dat ook zij er even tussenuit moeten kunnen, en wat tijd krijgen om gewoon te ontspannen en tot rust te komen. Ze ervaart elke keer dat vrijetijdsactiviteiten ook gewoon heel veel plezier en leerkansen bieden. Aan dat recht op een beetje plezier voor iedereen draagt ze graag bij.

Neergepend door

Els Hillaert leeft op van inspirerende verhalen horen en delen, invoelend luisteren, woorden die de kern raken, zorgzaam samenwerken en meewerken aan diepgaande verandering. Sinds maart 2020 is ze verhalenwever bij Iedereen Verdient Vakantie en ook als freelancer schrijft ze graag heldere en bezielde tekst en verhalen voor waarde.n.volle initiatieven.