Overslaan en naar de inhoud gaan

Vergeet dementie. Onthoud de mens. Onthoud de verhalen.

In gesprek met Patrick Laevens | 19 april 2016

Gepersonaliseerde zorg, het is hét uitgangspunt van dementiereferent Patrick Laevens. Niet de regels, niet de werkorganisatie, niet de structuur staan voorop. Bij woonzorgcentrum De Weister in Aalbeke draait het om de mens. En die mens is een genietende mens, zolang het kan, zolang het mag. ‘Als je nadenkt over wat je als zorgverstrekker kan betekenen voor mensen, dan denk je ook over wat jou zelf voldoening geeft. Daar hoort reizen vanzelfsprekend bij. Dat is voor mij belangrijk, en voor veel mensen die hier wonen. Dus maken we dat mogelijk.’ En vakantie, dat is verhalen maken. Geniet van wat volgt...

Ze doen het al dertig jaar. Patrick herinnert zich nog die pionierstijd. ‘Ik weet het nog goed. De pastoor in Knokke stelde zijn pastorie ter beschikking. Zo’n groot, majestueus gebouw, met veel kamers en verdiepingen en geen lift. Ik zie me nog altijd Francine omhoog dragen, op die brede eiken trappen, naar haar slaapkamer. Francine had nog nooit de zee gezien. Het was zalig voor de mensen, en zalig voor ons, begeleiders. We zijn het blijven doen, samen op vakantie gaan.’

Zalige momenten, stukjes van vroeger komen terug

Patrick: ‘Regelmatig trekken we gewoon naar de zee. We huren een appartement op de dijk. Liefst met meubeltjes uit de jaren tachtig, met druk gebloemde fluwelen kussens enzo. Als de sfeer maar zo huiselijk mogelijk is.’

Op één van die vakanties was een dame van 94 jaar mee. Thuis, in het woonzorgcentrum, zat ze hele dagen in een rolstoel voor zich uit te murmelen. Aan zee keek ze uit over de horizon. Er stond een strakke wind. Het goot water. Toen ze een uur of twee naar de gietende regen had gekeken zei ze: ‘zet mij ne keer in de wind.’ ‘We hebben dat gedaan’, zegt Patrick. ‘We zetten haar met rolstoel en al buiten. Ze voelde de wind, de regen. Ze vond het zalig, ze werd er intens gelukkig van. Later hoorden we van de familie dat ze dat vroeger vaker deed: de buiten opzoeken als het dwaas en regenachtig weer was.’

"Zet me ne keer in de wind, zei ze. We zetten haar - 94 - met rolstoel en al in de wind en de regen."

Het plezier van het sukkelen

Een andere keer ging Patrick met drie bewoonsters naar Parijs. Eén bewoonster was vroeger juweliersvrouw. Zij kende Parijs omdat ze er elke maand stukken voor de winkel ging aankopen. Dan was er een vrouw mee die door Patrick getypeerd werd als een ‘lichte madam in haar jonge jaren’. Een derde was een rasechte avonturier geweest.

Ze trokken naar de Moulin Rouge. Voor de foto gingen – speels en gibberend - de rokken omhoog. De beklimming van Montmartre deden ze te voet. ‘De weg als doel, het plezier van het sukkelen’, vertelt Patrick. ‘Eigenlijk deden wij niets anders dan wat een bende kameraden zou doen.’ Boven liet de Parijse horeca zich van haar schoonste kant zien. Een garçon maakte het terras vrij en zorgde dat het toilet toegankelijk genoeg werd voor de dames.

Denise charmeerde de garçons, schonk voorbijgaande mannen een waarderende blik en dook in de Wodka-Orange. Terug thuis was ze alles vergeten. ‘Parijs? Ik ben niet in Parijs geweest’, antwoordde ze op vragen van verpleegkundigen. ‘Maar met een paar hints kwam het wel stukje bij beetje terug’, lacht Patrick.

Warmte, vriendschap, mens tussen de mensen

Kom, we vertellen nog een verhaal. Over Christiane en Lutje, in een appartement aan zee. Christiane is dik in de 80, zwaarlijvig en incontinent. Verpleegster Lutje zou in dezelfde kamer slapen, om Christiane op haar gemak te stellen. Toen Lutje haar haar matje uitrolde om zich te installeren, keek Christiane verbaasd op. ‘Maar allez, Lutje’, zei Christiane, ‘Waarom zou gij op de grond slapen, er is hier toch plaats genoeg naast mij.’ En Lutje deelde het bed met Christiane. Ook dat is vakantie, samen op vakantie. Weer thuis heeft Christiane daar nog veel over verteld. ‘Mijn vriendinne heeft bij mie in bedje geslapen’, zei ze dan, in een weergaloos West-Vlaams.

Het is eigenlijk heel simpel

‘Ons werk gaat over mensen’, zegt Patrick. ‘Met gewoon gezond verstand komen we al ver. We vertrekken niet vanuit wat niet meer kan, maar van wat mensen wel nog willen, kunnen en van dromen. We zetten zelf niet zomaar die reizen op. We vragen aan de mensen wat ze willen. En als ze naar de zee willen, dan gaan we naar de zee. Als ze naar Parijs willen, dan vogelen we uit hoe dat mogelijk wordt. Onze deskundigheid in zorg hebben we mee. En de rest is gericht op puur genieten.’

"Die reizen komen niet uit onze koker. Als de mensen naar de zee willen, gaan we naar de zee. Moet het Parijs zijn, proberen we dat. en voor de rest is 't puur genieten."

 

In gesprek met

Patrick Laevens is dementiereferent in Woonzorgcentrum De Weister (Aalbeke). Hij heeft jarenlange ervaring in vakanties met personen met dementie.

Zijn ‘tips’:

  1. Reis in kleine groepjes. Met één-op-één begeleiding. Hoe kleiner de groep, hoe makkelijker je nog samen op restaurant kunt, en – zeg nu zelf – dat hoort toch ook bij vakantie.
  2. Laat mensen zelf kiezen of ze op reis willen en waar ze graag nog eens willen zijn.
  3. Een goed programma biedt veel variatie en geen verplichtingen. De mensen moeten de kans krijgen zelf keuzes te maken van wat ze willen doen en beleven.
  4. Ga op reis als groep, samen. Zie je gezelschap als mensen die ervoor kiezen om samen op reis te gaan. Organiseer je reis in functie van de behoeften en verlangens van de bewoners.
  5. Je moet je mensen wel door en door kennen, weten welke grenzen je moet respecteren, waar je een beetje aanmoediging mag geven.
  6. Bereid je reis heel goed voor, in samenspraak me de familie.
  7. En tenslotte: natuurlijk moeten de praktische dingen ook in orde zijn: toegankelijkheid, materiaal om matrassen te beschermen, soms een tillift, medicatie, telefoonnummers, EHBO,…

Dit verhaal werd gepubliceerd op 19 april 2016 in de categorie Ouderen.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |