Overslaan en naar de inhoud gaan

Toerisme transformeert? - 1ste couplet: Wie reist, verandert

In gesprek met Peter De Wilde, administrateur-generaal Toerisme Vlaanderen | 18 april 2017

Hotel California van de Eagles zag het licht. Abba domineerde de hitlijsten. De Belgische gemeenten fusioneerden, Elvis stierf. Zo was 1977. Het was ook het feestjaar van Rubens, die vierhonderd jaar eerder geboren werd in Antwerpen. Voor Peter De Wilde, toen een ventje van acht en nu spelverdeler bij Toerisme Vlaanderen, brak de wereld open. Zijn prilste ontmoeting met het huis en de kunst van de meester raakte hem tot in zijn jonge ziel. Via de kamers, gebruiksvoorwerpen en schilderijen voelde hij verbinding met mensen die vierhonderd jaar eerder dat huis, die kamers, die dingen aanraakten. Daar, in het zomerse Antwerpen van 1977 explodeerde Peters nieuwsgierigheid naar cultuur, geschiedenis, kunst.

Reizen heeft de potentie om iemand stevig door mekaar te schudden en in contact te brengen met ‘iets’ dat later essentieel blijkt in het leven. Lang, ver of vaak hoeft die reis helemaal niet te zijn. Peter: ‘Ik groeide op in een arbeidersgezin. Wij konden ons in de zomer één of twee keer een dagje uit permitteren.’ Die dag in Antwerpen, de ontmoeting met Rubens werd een transformerende ervaring, waarop Peter nu nog teruggrijpt om zijn voorliefde voor verhalen, krachtige beelden en later ook klassieke muziek te verklaren.

Reizen: even oud als de mens

Reizen is van alle tijden. Onze voorouders reisden om te overleven, handel te drijven, kennis te zoeken. In onze contreien reisde de middeleeuwse pelgrim op zoek naar absolutie. Als ze al terugkeerden, was dat een thuiskomen als andere mensen. Getransformeerd en vol verhalen. Reizen was (en is?) laveren op het spanningsveld tussen angst en verlangen. Het betekende in de onzekerheid stappen, angst voor het onbekende overwinnen. Er ging een aantrekkingskracht van uit, de spannende aantrekkelijkheid van het verbodene, het exotische, het gevaar.

Wie reist, verandert

Voor onze voorouders stond reizen gelijk met een ervaring die het leven fundamenteel anders maakt, transformeert. Ontmoetingen met vreemde plekken, andere mensen, andere gebruiken, nieuwe kennis, exotische kunst raakten reizigers op een fundamenteel niveau. Transcendente ervaringen zoals een bijna-dood-ervaring, werden – en worden -  ook beschreven als een reis. Mensen grijpen terug naar de metafoor van reizen, om iets te kunnen vertellen over ingrijpende ervaringen die iemands mens-zijn compleet door mekaar schudden.

Die metafoor blijft ook nu nog overeind. En het echte reizen, ‘toerisme’, houdt die transformerende potentie nog net zo goed in. Wanneer we dat op een fundamenteler niveau begrijpen, kunnen we met een andere bril kijken naar hoe Vlaanderen reizigers kan faciliteren om die essentie van reizen te beleven.

Reizen is geraakt worden

‘De beleving van reizen is het sterkst als het mensen raakt op een dieper niveau’, zegt Peter De Wilde. Daarmee wil hij geenszins afbreuk doen aan de waarde van het simpele genieten. Want ook dat is belangrijk: slenteren door de stad, een ijsje proeven aan het water, lekker eten en genieten van de ruimte die vrije tijd te bieden heeft. Maar Vlaanderen herbergt tal van plekken en gelegenheden die mensen echt kunnen raken, inspireren, veranderen.

"De beleving van reizen is het sterkst als het mensen raakt op een dieper niveau." - Peter De Wilde

Peter: ‘Ik denk bijvoorbeeld aan de herdenking van de Groote Oorlog. Dat kan mensen doen stilvallen, hen de zinloosheid van geweld in herinnering brengen, reflecties ontlokken over hoe ‘toen’ verbonden is met de realiteit van ‘nu’. Een bezoek aan Kazerne Dossin kan ook je wereldbeeld ondersteboven keren. En ik denk aan een recent bezoek aan het Red Star Line Museum, dat geen gram aan relevantie verloren heeft. Daar, met mijn hand tegen dezelfde muur als waar twee miljoen mensen de armoede hier ruilden voor hoop op een beter leven in Amerika, werd ik diep geraakt.’

Waar ‘raakt’ Vlaanderen?

‘Vlaanderen heeft op dat vlak heel wat te bieden. Daarom is het nodig daar zorgvuldig naar te graven. We moeten de tijd nemen om die kennis te verwerven, ons historisch besef aan te scherpen en daar waarde aan te verbinden. Ik wil dat we aansluiting vinden bij fundamentele – archetypische – dingen die bij mensen een snaar doen trillen. Niet bij iedereen, niet op hetzelfde moment, maar bij wie en wanneer het moment net goed is. We kunnen dat niet dwingen of sturen, wel faciliteren. Als we erin slagen te begrijpen hoe dat werkt, staan we sterker in onze opdracht.’

Foto: Museum Plantin-Moretus - Visit Flanders - (c) Victoriano - bron: https://www.flickr.com/photos/visitflanders/
Peter De Wilde

In gesprek met

Op zoek naar de transformerende kracht van toerisme

Peter De Wilde (48) staat aan het hoofd van Toerisme Vlaanderen. De opdracht van Toerisme Vlaanderen is Vlaanderen in het buitenland en bij de eigen bevolking promoten als toeristische bestemming. Maar waarom eigenlijk? Welke kracht kan uitgaan van toerisme, met welke meerwaarden en voor wie?  ‘De vragen stellen is een oefening in nederigheid’, zegt Peter De Wilde. ‘Het helpt ons dieper begrijpen wat we – Toerisme Vlaanderen - ‘maar’ zijn en wat we ‘maar’ kunnen. De antwoorden liggen in de context waarin we werken. Fundamenteler begrijpen waarom we doen wat we doen, kan ons completer maken.’

In een lang gesprek met Peter reizen we langs intuïtieve vermoedens, inzichten, en hoop. Kan van toerisme een transformerende kracht uitgaan? En wie of wat transformeert er dan? Kan toerisme daardoor bijdragen aan levendige gemeenschappen, verbinding van mensen met elkaar, met plaats en met de wereld?

In vier artikels staan we samen met Peter De Wilde stil bij de betekenis van reizen, het belang van je plaats kennen, de uitdaging om nieuwe verbindingen te leggen in onze regio en de uitdagingen van Toerisme Vlaanderen om bij te dragen aan een breed maatschappelijk project.

Toerisme Transformeert?

              1ste couplet: ‘Wie reist, verandert’
​              2de couplet: ‘Ken je plaats’
​              3de couplet: ‘Plekken en passies verbinden’
              4de couplet: ‘Nieuw maatschappelijk project’

Dit verhaal werd gepubliceerd op 18 april 2017 in de categorie Vakantie.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |