Overslaan en naar de inhoud gaan

Toerisme moet meepraten in herbestemming kerken en kapellen

In gesprek met Kristof Lataire, coördinator Menas | 30 januari 2018

Vakantie is de beleving van openstaan, zei Kristof Lataire van domein Menas in een voorgaand artikel. In zijn rol van gastheer en coördinator van het gastenverblijf Menas in Sint- Maria-Aalter ziet hij dat kleine dingen zoals een ontmoeting of een langere periode van rust, regelmaat en stilte een intense prikkel tot die vakantiebeleving kunnen zijn. Religieus erfgoed zoals abdijen, kloosters en kerken bieden letterlijk ruimte voor betekenisrijke belevingen. Ze hebben dan ook een vanzelfsprekende rol op te nemen in toerisme, vindt Kristof.

De behoefte aan verstilling is groot. Kristof stelt voortdurend vast hoe mensen stilte als een weldaad ervaren, doorheen de stilte weer kracht opdoen en inspiratie vinden. Hoe mensen zichzelf weer vinden en hun weg nadien verder kunnen zetten. ‘Mensen geven aan behoefte te hebben aan verstilling, verdieping en verbinding. Menas komt daarin tegemoet. Ik ervaar het als een voorrecht dit mee mogelijk te maken.’

De waarde van stilteplekken

domein menas
 

‘Deze plek gaf mij gaandeweg impulsen om zorgvuldig na te denken over het belang van plaats en gebouwen in het veld van toerisme. Ik denk dat we plekken van stilte, verdieping en verbinding meer met elkaar kunnen linken. Tegelijk zien we dat veel stilteplekken dreigen te verdwijnen. We moeten dat patrimonium meer in het vizier brengen en ons – ook als toeristische sector – afvragen hoe we kunnen bijdragen aan het behoud van hun weldaad voor de samenleving.’

Neem nu Brugge. Als je op een stadsplan het religieus erfgoed zou inkleuren, zou dat gehele plaatje 25% van de oppervlakte innemen. Dat zorgt voor stilte in de stad. Dat erfgoed opent voor bewoners en bezoekers de gelegenheid tot een beleving die essentieel is in de ervaring van ons mens-zijn. ‘Die ruimtes van kerken, kloostertuinen, kathedralen geven mensen een bijzondere ervaring van stilvallen. Tegelijk typeren kapellen en kerken ons landschap. Van ver vertelt de kerktoren ons al: kijk, hier is een kern, een dorp, een café, de bakker.’

Rijkdom van onze regio en identiteit

Het religieuze erfgoed is net daardoor een deel van de rijkdom van onze regio, vindt Kristof. Levende verwijzingen naar onze geschiedenis, en hedendaagse wegwijzers naar verbinding en verstilling. Tegelijk zijn kerken en kapellen een deel van onze identiteit. ‘Recent onderzoek toont aan dat meer dan 70% van de Vlamingen de kerk als gebouw super belangrijk vindt. Dat zegt iets over wat die gebouwen met ons doen. Het zijn plekken waar mensen hoogtepunten in hun leven en gemeenschap hebben ervaren. Ze staan symbool voor onze verbondenheid met de plek en de gemeenschap waar we opgroeiden.’

Herbestemming: bedreiging of kans?

Nochtans is de religieuze functie van deze gebouwen en parken grotendeels uitgespeeld. Herbestemming dringt zich op, en die beweging is volop bezig. De toeristische sector moet daar mee over nadenken, vindt Kristof.

‘Als we die herbestemming niet zorgvuldig aanpakken, zullen we in onze steden en dorpen veel kwaliteit verliezen.'
- Kristof Lataire

Kristof: ‘Bijvoorbeeld: in de Gentse Sint Baafskathedraal  bewonderen duizenden bezoekers per jaar het Lam Gods. Dat doet wat met een mens. Kunst kan een ingangspoort zijn naar een authentieke beleving. Religieus erfgoed is dat ook. We kunnen mensen daartoe uitnodigen, hen de weg wijzen naar die plekken en focus leggen op de beleving van verstilling, verdieping en verbinding. In en rond kerken en kapellen kunnen bezoekers bovendien de identiteit van onze regio ervaren.’

Kansen voor meeting accommodatie

Iets gelijkaardig gaat op voor de ‘meeting-industrie’, een nogal clean woord voor wat in essentie betekent: mensen faciliteren die ergens samenkomen om elkaar te ontmoeten, te leren, samen na te denken.

‘Waar je mensen samenbrengt speelt de ruimte, de locatie ook mee.'

Kristof: ‘Gesprekken worden anders in een ruimte met een verhaal. De verbinding tussen mensen verdiept waar het stiller is. We staan daar vandaag nog te weinig bij stil, denk ik. Het is een gevoeligheid die we nog meer zouden kunnen ontwikkelen.’

Sector toerisme: praat mee in herbestemmingsdiscussies

En dat is het pleidooi van Kristof: laat ons onder andere – vanuit het perspectief van toerisme – nadenken over het belang van plekken, over de verhalen die religieuze plekken ons toefluisteren als we er open voor staan. ‘Mijn werk bij Menas deed me beseffen dat de plek meespreekt, maar dat we in de toeristische sector nog wat blind zijn voor die meerwaarde. Ik zou graag zien dat daar in het traject ‘Toerisme Transformeert’ van Toerisme Vlaanderen aandacht voor ontstaat. Dat we mensen in onze sector kansen geven om dat te (her)ontdekken. En dat de sector haar rol opneemt in het maatschappelijke debat over de herbestemming van religieus erfgoed.’

Kristof Lataire

In gesprek met

Kristof Lataire is coördinator van Menas in Sint-Maria-Aalter en actief in de groep Broeders van Liefde. Sinds 2015 is Menas een stilteplek en gastenverblijf voor individuen en groepen. Tot 2013 was het kasteel, klooster en parkbos de plek waar novicen uit binnen- en buitenland hun opleiding genoten en er hun geloften bij de Broeders van Liefde aflegden.

We waren een namiddag lang bij Kristof te gast. In de bibliotheek, met een schitterend uitzicht op het domein, lieten we ons meevoeren op een filosofische tocht langsheen verstilling, verdieping en verbinding.

In drie artikels vertellen we wat we leerden. We vertellen over hoe de visie van Kristof Lataire ons kan inspireren op onze kijk op vakantie en de functie van het religieuze erfgoed in toerisme. In een derde stuk vertelt Kristof over hoe hij en de broeders de herbestemming van hun waardevolle erfgoed met aandacht en zorg hebben aangepakt.

Dit verhaal werd gepubliceerd op 30 januari 2018 in de categorie Cultuur.

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |