Het nog nagelnieuwe Holocaustmuseum in Mechelen ontving onlangs een eerste groep bezoekers via Vakantieparticipatie. Het werd een zeer bijzondere ontmoeting, die de gids nog lang zal bijblijven. In reactie op het pas verschenen artikel over de inspanningen van Toerisme Mechelen voor mensen in armoede, werden we over die gebeurtenis getipt door Sara Verhaert van Kazerne Dossin. ‘In een mailtje schreef ze: ‘De gids was bijzonder in de wolken over de groep en de grote interesse die er was.’ Daar wilden we meer over weten. Museumgids Lieve Schacht trakteert ons op haar hartverwarmende verhaal.

Respect voor diversiteit

‘Ik kende de achtergrond van de groep niet, maar het viel me snel op hoe gemotiveerd de mensen waren’, zegt Lieve. ‘Ons museum gaat over de Holocaust en Mensenrechten. Toen ik over het aan de macht komen van Hitler sprak, nam een van de groepsleden me de woorden uit de mond door te vragen of de crisis daarbij geen rol had gespeeld. Ook andere mensen gingen spontaan vragen stellen en persoonlijke verhalen delen. Een jonge vrouw vertelde dat ze autistisch was. Of het klopte dat de nazi’s ook mensen met een geestelijke ziekte of handicap wilden uitroeien, vroeg ze. En wat er dan precies met hen gebeurde? Toen er een discussie over moslims ontstond, en iemand aanhaalde dat ze daar negatieve ervaringen mee had, reageerde de groep daarop dat je niet kan veralgemenen. Waarmee ze zelf eigenlijk de boodschap verwoordden waar het in dit museum om draait: het belang van respect voor mensen, in al hun diversiteit.’

"Een jonge vrouw vertelde dat ze autistisch was. Of het klopte dat de nazi’s ook mensen met een geestelijke ziekte of handicap wilden uitroeien, vroeg ze. En wat er dan precies met hen gebeurde?"

Linken met eigen leefwereld

‘Toen ik vertelde dat de joden alles werd afgenomen, zag ik aan de lichaamstaal van enkele mensen dat het hen diep raakte’, vertelt Lieve. ‘Sommigen hadden zelf nog in de Antwerpse Jodenwijk gewoond waar ooit de razzia’s plaatsvonden. Dat brengt het thema heel dichtbij. Ik haal ook altijd aan dat de vrouw en kinderen van mijn schoonvader in Auschwitz vermoord zijn. Met een menselijk, persoonlijk voorbeeld maak je drama’s van zo’n omvang bevattelijker. En raken ze ook meer.'

"Dat Hitler iedereen wilde uitroeien die in zijn optiek niet aan de top van de maatschappij stond, komt bij mensen die zelf vaak het gevoel hebben aan de rand te staan, uiteraard binnen."

Verdiend compliment

‘Het was de meest interactieve groep die ik al heb rondgeleid’, zegt Lieve. ‘De mensen dachten actief na over het thema, stapten echt mee in het verhaal en legden linken naar hun eigen leven en ervaringen. En ze gingen op een fijne en respectvolle manier de discussie aan. Daar heb ik hen ook mee gecomplimenteerd. Zelfs na de twee uur durende rondleiding bleven de vragen komen. Ik had tijd, dus ben er met plezier op ingegaan. Pas toen vernam ik dat het om een gelegenheidsgroep van mensen in armoede ging. Een sociaal huis had de rondleiding blijkbaar als activiteit georganiseerd.’

Bewust van eigen vooroordelen

‘De ervaring heeft zowel mijzelf als een paar medewerkers een mooie spiegel voorgehouden, zegt Lieve. ‘Enkele mensen in de groep waren niet meteen gekleed zoals de doorsnee museumbezoeker. En eerlijk, we waren toch wat op onze hoede voor eventuele moeilijkheden. Maar het tegendeel bleek waar. De bovengemiddelde kennis van de groep, de zeer actieve participatie en de opmerkelijke empathie met het hele gebeuren waren opvallend. Het bevestigt voor mij dat we als mens toch nog vaak met vooroordelen kampen. En hoe belangrijk het is dat we ons daarvan bewust worden. Zodat we anderen niet onbewust taxeren op hun uiterlijk of hun omstandigheden.'

In gesprek met

Lieve Schacht is museumgids in Kazerne Dossin in Mechelen. Onlangs gidste ze een groep bezoekers via Vakantieparticipatie doorheen het gloednieuwe museum. 

Neergepend door

Lien van Laere is nieuw(s)maker voor het netwerk Vakantieparticipatie. Ze is gebeten door mensen en hun verhalen. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Neem contact met onze redactie. Samen maken we er nieuws van.