Naast elkaar voor het scherm lachen en babbelen ze. Eendrachtig.
Eugenie Bempunga en Mieke Beckers van Mama Bolingo.
Organisatie Mama Bolingo - Bolingo betekent liefde -
brengt vrouwen en meisjes van Congolese roots voornamelijk in Antwerpen samen voor ontmoeting, activiteiten en vorming.

Al bijna twintig jaar delen Eugenie en Mieke lief en leed.
Sinds die ene ‘toevallige’ ontmoeting op straat in Pulle.
Waar Eugenie - als vluchteling uit Congo net in België gearriveerd -
letterlijk en figuurlijk haar weg zocht.
Ze delen zoveel verhalen en ervaringen.
Ze delen zoveel engagement en dromen.

Eugenie bereidde ons gesprek voor, schreef een blad vol.
Met dankbaarheid, groot enthousiasme en hoop. 
Van haar en de deelnemende vrouwen en meisjes.

Samen op ontdekking is het voornaamste doel van hun Ontdekkingtroef-project*.
Zien en ervaren wat Vlaanderen allemaal te bieden heeft.
De vrouwen vaker uit hun isolement en keuken krijgen. Het land in.  
Gaandeweg ontdekken ze dat waardigheid een even grote rol speelt.
Na een bezoek aan het Africamuseum** in Tervuren
voelen jonge meisjes zich trots op hun Afrikaanse afkomst en cultuur.
Gezinnen kijken uit naar een eerste verblijf aan zee.
Ze ervaren dat ook zij daar welkom zijn. Wat doet dat deugd!

Naar het Africamuseum, als een lopend vuurtje

Plannen en uitstellen.
Plannen en veranderen.
Het project van Mama Bolingo nam een valse start, die nieuwe ideeën bracht.
Flexibel en aanhoudend
zochten Eugenie en Mieke wat wèl kon:
beginnen bij een bezoek aan het Africamuseum in Tervuren.
De meeste vrouwen hadden er nog nooit van gehoord.
Vrouwen en meisjes die in Congo geboren zijn, 
of hier, die als (politiek) vluchteling naar hier kwamen, en vaker deelnemen aan activiteiten van Mama Bolingo.
Eugenie spoorde hen aan om mee te gaan.
Het vroeg wat overtuigingskracht.

En toen de eerste vrouwen, al dan niet met hun gezin, toezegden,
ging het nieuws ineens als een lopend vuurtje in de Congolese gemeenschap.
Eugenies telefoon stond enkele dagen (en nachten) roodgloeiend.
Ze bleven hun plannen bijstellen en het museum organiseerde mee.
Niet de geplande zestien, maar veertig mensen gingen mee.

Eigenlijk is onze cultuur veel rijker dan we wisten

In bubbels kwamen ze naar Tervuren.
In tijdsloten bezochten ze het museum.
- Komt er in de toekomst een tentoonstelling waar bezoekers verwonderd zullen staan van die bijzondere coronatijd?   
Van nieuwe gewoontes, eenzaamheid en onze creativiteit?
Wat zullen ze dan vreemd vinden, wat heel gewoon?
Wat zou jij zeker laten zien?

De vrouwen, meisjes en hun gezinnen waren erg enthousiast. Onder de indruk.
Ze leerden bij over de Afrikaanse geschiedenis en rituelen.
Over het koloniaal verleden en de natuur.
‘Het gebouw was zo indrukwekkend
en alles zo mooi gepresenteerd en uitgelegd.’
Eugenie raadt iedereen een bezoek aan.
Een meisje was zo blij dat haar land eens positief in beeld kwam.
‘Ik ben nog nooit in Congo geweest. Nu ik dit zie, wil ik er graag eens naartoe.’

“De boodschap van het museum kwam aan bij de vrouwen: We hebben er onze plaats gekregen. We zijn hier gezien.”

Ze genoten vooral van de mooie en talrijke kunst, zoals de maskers.
‘Eigenlijk is onze cultuur veel rijker dan we zelf wisten.’
‘Ik ben trots om Congolees te zijn.’
‘Ook blanken komen onze kunst bekijken en waarderen die.’
Eugenie en Mieke hoorden zoveel mooie reacties. Ze raakten hen.
‘Dat is toch wat je hoopt voor elk kind.
Dat ze trots zijn op zichzelf, hun cultuur, hun afkomst,’ zegt Mieke.
‘De boodschap van het museum kwam aan bij de vrouwen’, zegt Eugenie.
‘We hebben er onze plaats gekregen. We zijn hier gezien.’

Dansen in het Rumbapaviljoen

Het was een ontzettend geslaagde activiteit, én gezellig.
In het Rumbapaviljoen dansten ze op de muziek.
Samen even alles loslaten. Heerlijk!
Ook de andere bezoekers deden mee.
Tot ze met te veel mensen in het paviljoen waren.

Op de parking deelde Eugenies man pakketjes uit
met gehaktballetjes, gekookte banaan, kippenbilletjes en beignets.
Geen Mama Bolingo-activiteit zonder lekkers!

Die uitstap maakte Mama Bolingo bekender.
Ook nadien belden mensen Eugenie.
Ze hadden gehoord hoe goed het museum was en wilden ook gaan.
Dus gingen ze de week nadien met een tweede, kleinere groep.
Ook mensen van Kameroense, Burundese en Ivoriaanse afkomst sloten aan.

Een sleutelfiguur die wonderen doet

Mensen blijven bellen:
Wanneer ga je terug op uitstap?
Wanneer mag ik nog eens mee?
‘We zijn slachtoffer van het succes.’
Eugenie zegt het met trots, maar de vele vragen wegen ook.

‘Eugenie is iemand die iedereen raakt’, zegt Mieke.
‘Mensen vertrouwen haar en kijken naar haar op.
Ze is zo verbonden met de gemeenschap en dat doet wonderen.’
Het toont hoe belangrijk een sleutelfiguur is.
Een rolmodel, iemand die schakelt en verbindt.
Zo wordt veel mogelijk. Zo verdwijnen drempels en argwaan.
Zo vinden de vrouwen van Mama Bolingo makkelijker aansluiting
bij het aanbod van Iedereen Verdient Vakantie.
Ze gaan anders nooit op uitstap of vakantie. Enkel op bezoek bij familie.

Mieke vertelt dat het niet altijd makkelijk is om de vrouwen mee te krijgen.
Ze verkiezen vaak de vertrouwde gezelligheid van gewoon bij elkaar zitten. Veilig.
‘Dan schiet Eugenie opeens in een soort colère, overtuigt hen met een woordenvloed.
Tot ze meegaan en daar achteraf ontzettend blij mee zijn.’
Vele vrouwen willen nu nog eens naar het museum.

Meer ontdekken, meer welkom

Park Merlo*** is hun volgende bestemming.
Vier bubbels kunnen er een weekend gaan logeren. Ze vinden het nu al ongelooflijk:
In Oostende verblijven, op hotel gaan, dat is iets voor rijken, dachten ze.
Nu zullen ze met hun eigen voeten in Oostende staan. Op hotel gaan.
Ze zullen het ook ervaren. Ze zijn dat waard!

Mieke en Eugenie zien het project een ongelooflijke kans.
Ze ervaren nu al dat de vrouwen en hun gezin zich hierdoor meer als Vlaming gaan identificeren.
‘Ze vinden het ongelooflijk dat een Vlaamse dienst hen ondersteunt
om Vlaanderen te ontdekken. Hierdoor voelen ze zich meer welkom.’

“In Oostende verblijven, op hotel gaan, dat is iets voor rijken, dachten ze. Nu zullen ze zelf met hun voeten in Oostende staan. Ze zijn dat waard!”

Eugenie en Mieke maken plannen:
het Gallo-Romeins museum, een weekend in Westende en een uitstap naar Gent.
‘We willen samen bekijken hoe iedereen die wil  nog mee kan op een uitstap.
We dromen er al twintig jaar van om met de vrouwen op ontdekking te gaan.
Nu doen we het. Met dank aan Iedereen Verdient Vakantie.'

* Het project van Mama Bolingo is één van de vele Ontdekkingtroef-projecten overal in Vlaanderen, die Iedereen Verdient Vakantie ondersteunt.
** Het Africamuseum is een partner van Iedereen Verdient Vakantie.
*** Park Merlo is een vakantiedomein in Bredene

Foto's: Mama Bolingo

In gesprek met

Eugenie Bempunga is bezieler en verantwoordelijke van Mama Bolingo vzw. Mama Eugenie, zoals vele mensen haar noemen, zet zich met onuitputtelijke inzet als vrijwilliger in voor de Afrikaanse gemeenschap. Ze is ook voorzitter van Internationaal Comité Antwerpen. Sinds ze in 2003 van Congo naar België kwam, zette ze al diverse projecten op en inspireert ze ook andere (zelf)organisaties. Het leverde haar de prijs ‘Mama van Afrika’ op. Haar beignets zijn legendarisch!

Sinds ze Mieke Beckers in 2003 op staat in Pulle ontmoette, zijn ze onafscheidelijk. Als tweelingzussen, zeggen ze vaak. Mieke werkt als vormingswerker, kent de Afrikaanse gemeenschap door haar partner die uit Senegal komt en heeft  twee dochters, twee stiefkinderen en een pleegzoon. Eugenie noemt haar ‘madame Kalanga’ naar een heel geëngageerde en dynamische vrouw ten tijde van Mobutu.

Neergepend door

Els Hillaert leeft op van inspirerende verhalen horen en delen, invoelend luisteren, woorden die de kern raken, zorgzaam samenwerken en meewerken aan diepgaande verandering. Sinds maart 2020 is ze verhalenwever bij Iedereen Verdient Vakantie en ook als freelancer schrijft ze graag heldere en bezielde tekst en verhalen voor waarde.n.volle initiatieven.