Overslaan en naar de inhoud gaan

Geen betutteling alsjeblief …

In gesprek met Loes Messens | 25 februari 2020

Op haar zevende zwom ze al met dolfijnen in Florida. Later deed ze haar stage sociaal-cultureel werk in het Afrikaanse Benin. En meer recent trok ze voor haar job bij Circus Zonder Handen verschillende keren met jongeren naar Palestina. Reizen zit Loes Messens duidelijk in het bloed. Dat ze werd geboren met dwerggroei beschouwt Loes liever als een handicap dan als een beperking. ‘Mijn handicap is natuurlijk vaak balen,’ zegt ze, ‘maar even vaak is het zeer oké en niet alleen maar beperkend.’ Een gesprek over vrijheid, het genot van kleine ontmoetingen en het alsjeblief flexibel omspringen met regeltjes.

Effe de trein nemen?

Je eigen ding doen. Verwonderd zijn over andere contexten. Je eigen perspectief in vraag stellen. Vrijheid ervaren. Dat is reizen voor Loes. In december ging ze voor een maand naar Benin om er de mensen weer op te zoeken die ze tijdens haar stagetijd ginds ontmoette. Haar ervaringen in het buitenland brengen een interessant perspectief op verschillende omgevingen. ‘Hier in Vlaanderen zijn sommige dingen dan wel beter geregeld dan in Benin, maar daar zijn mensen zoveel meer flexibel. Neem nu iets als de trein nemen. Als je daarbij hulp nodig hebt, moet je dat hier allemaal vooraf aanvragen, met alle administratieve gedoe erbij. Ginder wordt dat gewoon even ter plekke geregeld.’

Loes in bootje aan het vissen
 

De zus van Loes heeft ook een handicap. Toen de meisjes opgroeiden, konden ze vaak niet dezelfde bus nemen. ‘Er golden toen regels dat er maar één persoon met een handicap tegelijk op de bus mocht, dat leidde natuurlijk tot absurde situaties voor ons.’ Ook vandaag blijft het openbaar vervoer gebruiken een uitdaging. ‘Mijn zus is goed georganiseerd,’ glimlacht ze. ‘Ik improviseer meestal ter plekke en vraag hulp aan andere reizigers. Maar in principe moet je dat dus officieel op voorhand aanvragen.’

Ervaringsdeskundigheid als troef

Loes is niet zo’n fan van het woord beperking. ‘Voor mij voelt dat alsof ik dan elke dag gebukt ga onder dingen die mij beperken. Terwijl ik het eerder zo bekijk: ik ben geboren met een handicap en ik leef ermee.’

“De trein nemen is voor een persoon met een handicap een administratief gedoe.”

Loes Messens

Ik ben onder de indruk van zoveel veerkracht en enthousiasme. Vraagt het dan niet elke dag ontzettend veel energie om de dingen gedaan te krijgen? Loes: ‘Dat is zo. Ik heb ook wel eens een dag dat ik wou dat ik gewoon zelf op de trein kon stappen of bij de spullen in de supermarkt kon.’ Ze zwijgt even. ‘Maar het is toch ook zo dat veel van wat ik vandaag doe en kan, in mijn leven is gekomen door mijn handicap.’ Ze lijst op: ‘Mijn beste vrienden heb ik leren kennen toen ik op kamp was met andere kinderen met een handicap. Mijn ervaringsdeskundigheid biedt mij een extra troef in mijn job. En de kleine ontmoetingen die ik omwille van mijn handicap elke dag heb, maken mij vaak erg gelukkig.’

Helpen in plaats van hulp krijgen

Loes denkt met een warm hart terug aan de vakanties die ze beleefde in haar jonge jaren. Ze zat bij de jeugdbeweging en nam aan heel wat kampen deel speciaal voor kinderen met een handicap. ‘Mijn hart voor het jeugdwerk bloeide open tijdens die vakanties. Dat leidde er uiteindelijk toe dat ik sociaal-cultureel werk ging studeren.’

“Handicaps verdwijnen naar de achtergrond als we samen op vakantie gaan.”

Vanuit haar persoonlijke ervaringen kan Loes kan een interessante vergelijking maken tussen verschillende vormen van groepsvakanties. Sommige kampen gaan uit van een  inclusief model, zoals bij de jeugdbeweging. Andere kampen zijn op specifieke doelgroepen gericht, zoals kinderen en jongeren met een handicap. Beide zijn boeiend, zegt ze, al breekt ze ferm een lans voor het doelgroepspecifieke model. ‘Door op kamp te gaan met andere kinderen met een handicap verdwijnen die handicaps naar de achtergrond. Dat doet ontzettend veel deugd. Bovendien is het ook fijn om eens in een rol te zitten waarin je hulpgevend kan zijn voor anderen. In een inclusieve omgeving blijf je toch meestal zitten in een hulpvragende rol. Het enige nadeel van de doelgroepspecifieke kampen is dat de landing in de realiteit achteraf vaak wel hard is…’

Loes en vriendin fietsen
 

Loes is bezorgd over de toekomst van vakanties voor kinderen met een handicap. Ze ziet de middelen daarvoor afkalven, zegt ze. ‘Neem nu Vakantiepark Fabiola in Maasmechelen, de plek waar ik zelf al die mooie jeugdherinneringen opdeed die mij zo vormden. Vandaag zijn de kampen er steeds korter, en dat komt omdat de middelen ervoor teruglopen.’

Van mens tot mens

Niet snoeien in de middelen voor mensen met een beperking, dus. Die vakanties zijn nodig. Ze vormen jonge mensen. Ze bieden kinderen en jongeren met een handicap kansen om voluit deel te nemen aan het goede leven.

“De kleine ontmoetingen die ik elke dag heb door mijn handicap maken mij erg gelukkig.”

En dan is er nog wat. Flexibel zijn met regels, bijvoorbeeld.  En – alsjeblief! – geen betutteling.  Loes merkt op dat nogal wat organisaties regels bedenken die goedbedoeld zijn, maar tot uitsluiting leiden. Loes: ‘Soms wordt de toegang tot bepaalde plekken mij ontzegd op basis van mijn handicap. Maar ik ben zelf het best geplaatst om in te schatten wat ik wel en niet kan. Dus hierbij een warme oproep: overleg met mij - en andere mensen met een handicap - in iedere situatie van mens tot mens.’

 

Foto's: Loes Messens
Loes Messens

In gesprek met

Loes Messens studeerde sociaal cultureel werk en deed een stage van zes maanden in Benin. Loes werkt bij Circus Zonder Handen, een organisatie in Brussel die een circusaanbod organiseert voor iedereen. Circus Zonder Handen biedt circuslessen aan in negen wijken in Brussel. Ze kiezen er met opzet voor om te werken in meer kwetsbare buurten. Loes leeft met een handicap. Ze werd geboren met dwerggroei. Ze was eerder ook betrokken bij Hart voor Handicap, een project van De Standaard waarin mensen met een handicap een forum kregen voor hun ervaringen en konden lobbyen voor praktische verbeteringen bij o.a. De Lijn.

 

Dit verhaal werd gepubliceerd op 25 februari 2020 in de categorie Toegankelijkheid.

Eva De Groote

Neergepend door

Eva De Groote dwaalt nieuwsgierig rond om mensen te ontmoeten en kleine verwonderingen in woorden te vatten. Met een voorgeschiedenis als organisator in de kunsten is ze vandaag onafhankelijk aan de slag als romanschrijver en verhalenvinder. 

Copyright © 2024 Steunpunt vakantieparticipatie | Disclaimer | Privacy |