Je kent vast de uitspraak van de vis die geen water kent. Omdat hij er dag in dag uit door omringd is. De vis is zich er niet van bewust dat zijn bestaan verbonden is het water. Over sociaal toerisme in Vlaanderen kunnen we iets gelijkaardigs zeggen. Het omringt ons al decennialang. Het maakt deel uit van een gezonde samenleving, waar mensen levenskracht uit putten. Onze verwondering ebt weg, tot iemand van buitenaf met nieuwsgierige ogen kijkt naar ons ‘water’. Zo iemand is Sîan Easton, een Brits wetenschappelijk onderzoekster die sociaal toerisme in Groot Brittanië wil stimuleren.

‘Ik ben altijd al gefascineerd geweest door de wereld. Tijdens mijn reizen ging ik gaandeweg ontdekken hoe mooi toerisme kan zijn en hoeveel goed het kan bijbrengen aan mensen en gemeenschappen,’ begint Sîan. Ze kwam in Nepal terecht, waar ze kennismaakte met de meerwaarde die toerisme brengt in de lokale gemeenschap. Het intrigeerde haar, en ze startte een masteropleiding in Toerisme.

Onderzoek moet hiaat in wetenschap en praktijk helpen opvullen

‘Vreemd genoeg  vond ik in dat studieprogramma nergens aandacht terug voor de sociale aspecten van toerisme. Terwijl ik net die kennis op het spoor wilde komen. Dat stimuleerde me tot wetenschappelijk onderzoek rond het thema.’ Actueel wetenschappelijk onderzoek is bijzonder relevant, want Groot Brittannië kent niet zoiets als een netwerk van sociaal toeristische partners. Beleidsaandacht is er nauwelijks. Financiële ondersteuning vanuit de overheid al helemaal niet.

‘In Groot Brittannië is sociaal toerisme een werk van liefdadigheidsinstellingen. Zij brengen fondsen bijeen en bieden hun doelgroepen vakantiekansen. Het is allemaal nog gefragmenteerd.  Er zijn weinig samenwerkingsverbanden onderling, noch met de toeristische sector.’ Heel anders dan in Vlaanderen dus, waar samenwerking tussen overheid, sociale organisaties en toeristische partners de succesfactor blijkt.

Vlaamse praktijk als inspiratiebron

‘De situatie is anders, de context verschilt. Groot Brittannië hoeft niet per sé te evolueren naar een Vlaams model, maar we kunnen er wel van leren’, vindt Sîan. Net daarom maakt de jonge wetenschapper af en toe de oversteek naar Vlaanderen. Om het jaarlijkse Forum Vakantieparticipatie bij te wonen onder meer. ‘Hier komen gepassioneerde mensen bijeen die samen nadenken over wat er werkt en wat er nodig is. Het netwerk komt hier tot leven en er ontstaat meerwaarde.’

"Groot Brittannië hoeft niet per sé te evolueren naar een Vlaams model, maar we kunnen er wél van leren."

Het helpt Sîan om kansen en uitdagingen te ontdekken. En om ideeën mee naar Engeland te nemen. ‘Geïnspireerd door het Forum deden we in eigen land een gelijkaardig event. Kleiner, dat wel, maar ook rondetafelgesprekken met toeristische partners, sociale organisaties, beleid en vakantiegangers. Daar zijn ideeën boven tafel gekomen die nooit eerder uitgesproken waren.’

Vakantie als hefboom tot een inclusieve samenleving

Sîan ervaart dat de erkenning van sociaal toerisme in eigen land langzaam groeit. ‘Vakantie wordt niet langer slechts benaderd als luxe. Het hefboomeffect op de inclusie van mensen krijgt meer erkenning.’ Bovendien groeit een netwerk van organisaties die gezamenlijke doelen delen. ‘Op die manier slagen ze er in om kosten te delen én meer mensen te bereiken’, zegt Sîan. En bovenal: meer mensen ervaren dat vakantie een deel is van een normaal leven. ‘Want uitgesloten zijn van wat als normaal wordt gezien, heeft een grote invloed op het welzijn van kinderen en families. Terwijl de impact van vakantie onmiskenbaar positief is. Ik stel het keer op keer vast in mijn gesprekken met gezinnen.’

In gesprek met

Sîan Easton woont in Groot Brittannië. Ze is sociaal wetenschapper aan de Bournemouth University. Sîan werkt aan een doctoraatsonderzoek rond sociaal toerisme in haar land. Ze onderhoudt vriendschappelijke contacten met het team van Vakantieparticipatie en steekt geregeld het kanaal over.

Sîan: ‘Wat ik zo sterk vind aan de werking van Vakantieparticipatie, is dat iedereen – beleid, vakantiegangers, sociale organisaties en toeristische ondernemers – betrokken is. Dat ieders ideeën welkom en van gelijke waarde zijn. Dat die ideeën open gedeeld en effectief benut worden om toekomst mee te maken.’

Neergepend door

Griet Bouwen is Storyweaver voor het netwerk Iedereen Verdient Vakantie. Ze houdt van een hartelijk gesprek en stelt graag vragen die een verschil maken. Heb je zelf een verhaal dat je graag deelt? Contacteer onze redactie en zet je verhaal kracht bij.